Oprócz zmian dotyczących m.in. weryfikacji opinii i rekomendacji w Internecie swoich produktów przez przedsiębiorcę, umów zawieranych na pokazach handlowych czy też uwidaczniania obniżek cen w przypadku promocji, dyrektywa Omnibus zawiera także regulacje związane z reklamacją na nowych zasadach. W celu większej ochrony konsumentów do polskiego porządku prawnego zostały bowiem wprowadzone korzystne dla kupujących regulacje dotyczące m.in. terminów rękojmi.
Reklamacja w polskim porządku prawnym na nowych zasadach
Omawiane zmiany związane są z instytucją reklamacji na nowych zasadach. Nowelizacja wynikająca z dyrektywy Omnibus[1] wprowadza dość duże zmiany w zakresie tzw. rękojmi konsumenckiej, która zawarta była dotychczas na gruncie ustawy Kodeks cywilny[2]. W obecnym stanie prawnym rękojmia ta ma zostać usunięta z KC, a na jej miejsce ma zostać wprowadzona ,,niezgodność towaru z umową”.
Po wprowadzeniu zmian rękojmię będzie regulować zaś ustawa o prawach konsumenta. Znajdziemy w niej zasady rękojmi, z której będą mogli skorzystać konsumenci i przedsiębiorcy działający na prawach konsumenta – przede wszystkim według art. 43b ustawy.
Poza tym, wydłużony zostanie termin przedawnienia praw wynikających z rękojmi, wynoszący obecnie dwa lata. Po zmianach zastosowanie będą miały przepisy ogólne, dotyczące przedawnienia zawarte w kodeksie cywilnym, które są znacznie dłuższe. W przypadku konsumentów termin przedawnienia roszczeń wynosi 6 lat, natomiast roszczenia przedsiębiorców przedawniają się z upływem lat 3. Z uwagi na to, p o wprowadzeniu w życie nowelizacji konsument będzie mieć aż 6 lat, żeby skorzystać ze swoich uprawnień wynikających z rękojmi.
Niezgodność towaru z umową – na czym polega?
Oprócz tego, zmiany będą dotyczyć także niezgodności towaru z umową. W projekcie ustawy została wprowadzona jednolita definicja tego, co należy rozumieć pod pojęciem towaru niezgodnego z umową. Dojdzie także do wydłużenia terminu domniemania, w którym towar uważa się za niezgodny z umową. W nowej ustawie wydłużono termin tego domniemania z jednego roku do dwóch lat – dotyczy to domniemania, że niezgodność z umową istniała w chwili wydania towaru.
W art. 43 ustawy wskazano bowiem, że, przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność́ za brak zgodności towaru z umową istniejący w chwili jego dostarczenia i ujawniony w ciągu dwóch lat od tej chwili, chyba że termin przydatności towaru do użycia, określony przez przedsiębiorcę̨, jego poprzednika prawnego lub osoby działające w ich imieniu, jest dłuższy. Domniemywa się̨, że brak zgodności towaru z umową, który ujawnił się̨ przed upływem dwóch lat od dostarczenia towaru, istniał w chwili jego dostarczenia, o ile nie zostanie udowodnione inaczej lub domniemania tego nie można pogodzić́ ze specyfiką towaru lub charakterem braku zgodności z umową.
W pierwszej kolejności naprawa towaru albo wymiana nowy
Kolejna ze zmian dotyczy tzw. nowej hierarchii uprawnień w zakresie reklamowania wadliwych towarów. Do tej pory konsument, jeśli towar jest niezgodny z umową, mógł żądać, aby sprzedawca obniżył cenę towaru albo odstąpić od umowy. Według zaś nowelizacji, w przypadku uznania reklamacji, towar będzie musiał zostać w pierwszej kolejności naprawiony albo wymieniony na nowy. W pierwszej kolejności przy reklamacji rozpatrywana będzie zatem naprawa lub wymiana sprzętu, a żądanie zwrotu pieniędzy ma nastąpić tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Dopiero bowiem gdy naprawa czy też wymiana towaru nie będzie możliwa, wtedy konsumentowi będzie przysługiwać prawo do żądania obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy. Wtedy w razie żądania obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy przez konsumenta, sprzedawca będzie miał 14 dni na dokonanie zwrotu określonej kwoty.
Podsumowując zatem najważniejsze zmiany w tym zakresie:
- z Kodeksu cywilnego znika rękojmia konsumencka, a w jej miejsce wchodzi „niezgodność towaru z umową”,
- nowa hierarchia uprawnień podczas reklamowania wadliwych towarów, w pierwszej kolejności naprawa lub wymiana,
- żądanie zwrotu pieniędzy tylko w wyjątkowych sytuacjach,
- wydłużenie terminu domniemania (z roku do dwóch lat), że niezgodność z umową istniała w chwili wydania towaru,
- wydłużenie terminu przedawnienia roszczeń reklamacyjnych (z dwóch do sześciu lat).
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej zmian wynikających z dyrektywy Omnibus
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Podstawa prawna:
[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 328, str. 7).
[2] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).