Adwokat Katarzyna Bórawska jest prawnikiem z kilkuletnim doświadczeniem zawodowym. Ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu gdzie między innymi reprezentowała swój uniwersytet w międzynarodowym konkursie prawniczym Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition. Następnie odbyła staż w Ambasadzie RP w Waszyngtonie oraz staż w Parlamencie Europejskim w Brukseli gdzie uczestniczyła w pracach m.in. Komisji Spraw Zagranicznych (AFET) oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony (SEDE).

Pomocnictwo przy popełnieniu przestępstwa jest jednym z typów udziału w przestępstwie, które reguluje polskie prawo karnego. Pomocnictwo przy popełnieniu przestępstwa polega na tym, że osoba ta pomaga sprawcy w popełnieniu przestępstwa, np. poprzez dostarczenie narzędzi lub informacji, które ułatwiają popełnienie przestępstwa. Pomocnictwo może polegać również na usunięciu przeszkód uniemożliwiających popełnienie przestępstwa, np. poprzez zablokowanie drzwi lub zapobieżenie interwencji ze strony osób trzecich. Aby osoba mogła zostać skazana za pomocnictwo przy popełnieniu przestępstwa, muszą być spełnione określone przesłanki.

Czym jest pomocnictwo?

Przede wszystkim, musi istnieć przestępstwo, a także musi istnieć sprawca, czyli osoba, która popełnia przestępstwo. Osoba, która udziela pomocy, musi mieć świadomość, że działa na rzecz sprawcy, a jej zachowanie musi ułatwić popełnienie przestępstwa. Aby uznać czyjeś zachowanie za pomocnictwo w przestępstwie, ta osoba musi świadomie chcieć lub wyrazić zgodę na to, że swoim postępowaniem ułatwi popełnienie czynu zabronionego. Ponadto, osoba, która chce udzielić pomocy, musi mieć przynajmniej ogólną wiedzę na temat planowanego przestępstwa. Innymi słowy, musi wiedzieć, w czym pomaga i przynajmniej zgadzać się na to, że jej zachowanie ułatwi popełnienie przestępstwa. W przypadku, gdy ktoś udzieli pomocy nieświadomie, nie będzie odpowiedzialny za pomocnictwo w przestępstwie.

Oznacza to, że pomocnik musi mieć świadomość, co dokładnie się dzieje i wiedzieć, że jego działanie ułatwia popełnienie przestępstwa przez inną osobę. Wydaje się, że ta zasada dotyczy zarówno działań pomocniczych, jak i zaniechań.

Pomocnictwo określa art. 18 § 3 Kodeksu karnego, zgodnie z którym odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie, w szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu, udzielając rady lub informacji; odpowiada za pomocnictwo także ten, kto wbrew prawnemu, szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego swoim zaniechaniem ułatwia innej osobie jego popełnienie. Pomocnictwo polega zatem na każdej czynności, która faktycznie ułatwia innej osobie popełnienie czynu, a wskazany w przepisie katalog działań ma jedynie przykładowy charakter.

Odpowiedzialność karna za pomocnictwo przy przestępstwie

Kodeks karny przewiduje, że pomocnictwo przy popełnieniu przestępstwa może być karane taką samą karą jak sprawca przestępstwa. W praktyce oznacza to, że osoba, która udziela pomocy w popełnieniu przestępstwa, może zostać skazana na karę pozbawienia wolności, grzywnę lub karę ograniczenia wolności. Warto zatem pamiętać, że udzielanie pomocy w popełnieniu przestępstwa jest czynem zabronionym i grozi konsekwencjami karnymi.

W przypadku zaś, gdy osoba otrzymała polecenie lub groźbę w celu udzielenia pomocy w popełnieniu przestępstwa, może zgłosić to na policję lub prokuraturę. W takim przypadku osoba ta może być traktowana jako świadek i mieć pewne uprawnienia, takie jak ochrona przed przemocą czy ochrona przed represjami ze strony sprawcy lub jego wspólników.

Gdy sąd decyduje o karze dla pomocnika, musi się kierować karą przewidzianą za sam czyn zabroniony. Wysokość kary dla pomocnika zależy więc od stopnia zagrożenia wynikającego z popełnienia czynu zabronionego. W pewnych sytuacjach sąd może jednak zdecydować o nadzwyczajnym złagodzeniu kary dla pomocnika, np. jeśli był on młody lub aktywnie starał się powstrzymać popełnienie przestępstwa.

To oznacza, że ustawodawca uważa pomocnictwo za zjawisko o najniższej społecznej szkodliwości w porównaniu do innych form popełnienia przestępstwa. Zwykle pomocnictwo będzie traktowane łagodniej niż sprawstwo lub podżeganie, ale przepis ten pozostawia decyzję o karze sądowi. Z uwagi na to, że definicja pomocnictwa jest dość szeroka, istnieje potrzeba różnicowania ocen prawnych zachowań stanowiących pomocnictwo. Warto zwrócić uwagę, że osoba, która pomaga w przestępstwie, ale jednocześnie stara się zapobiec jego dokonaniu także nie podlega karze.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i pomocnictwa

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska