Prawo karne w swoich postanowieniach reguluje kwestie związane nie tylko z samym bezpośrednim popełnieniem przestępstwa, ale także z aspektami dotyczącymi pomocnictwa w popełnieniu przestępstwa czy też podżegania do popełnienia przestępstwa. Podżeganie do przestępstwa jest czynem zabronionym w polskim prawie karnym i polega na nakłanianiu innej osoby do popełnienia przestępstw. W jakim przypadku mamy do czynienia z podżeganiem do popełnienia przestępstwa oraz jaka jest odpowiedzialność karna z tego tytułu?
Podżeganie do popełnienia przestępstwa
Podżeganie do przestępstwa różni się od popełnienia przestępstwa, ponieważ w przypadku podżegania osoba nakłaniająca nie wykonuje bezpośrednio czynu zabronionego, a jedynie zachęca inną osobę do jego popełnienia. Jednakże, osoba nakłaniająca może ponieść odpowiedzialność karą za podżeganie, nawet jeśli osoba, którą nakłaniała, nie popełniła przestępstwa lub została uniewinniona w procesie karnym. Zasadą jest, zgodnie z art. 18 § 2 Kodeksu karnego, że odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego.
W celu udowodnienia podżegania do przestępstwa, konieczne jest spełnienie kilku warunków. Po pierwsze, musi istnieć dowód na to, że osoba podżegająca faktycznie zachęcała inną osobę do popełnienia czynu zabronionego. Ponadto, musi istnieć zamiar podżegającego do nakłaniania do popełnienia przestępstwa. Podżeganie może istnieć tylko w zamiarze bezpośrednim. Zamiar ten polega na tym, że osoba podżegająca musi mieć świadomość, że zachęcanie do popełnienia przestępstwa może doprowadzić do jego popełnienia, a mimo to wciąż postępuje w sposób, który zachęca do tego czynu.
Ważne jest również to, że podżeganie do przestępstwa może dotyczyć każdego rodzaju przestępstwa, w tym przestępstw przeciwko mieniu, przestępstw narkotykowych, przestępstw seksualnych czy też przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu. Podżeganie do przestępstwa jest uważane za poważne przestępstwo w polskim prawie karnym i może prowadzić do poważnych konsekwencji dla osoby podżegającej.
Podżeganie to zachowanie, które ma wpłynąć na inną osobę i doprowadzić ją do zamiaru popełnienia czynu zabronionego. W takim przypadku dopuszczalne jest również namawianie gestami. Jak wskazuje się w literaturze, podżeganie zawsze jest aktem działania. Podżeganie musi być zindywidualizowane co do określonej osoby lub osób. Możliwe jest podżeganie do przestępstw indywidualnych, zarówno właściwych, jak i niewłaściwych.
Jaka jest odpowiedzialność za podżeganie?
Odpowiedzialność za podżeganie określa także art. 19 Kodeksu karnego. Według tego przepisu, Sąd wymierza karę za podżeganie lub pomocnictwo w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo. Jeżeli zatem dana osoba podżega np. do popełnienia kradzieży, to z tytułu podżegania może odpowiadać w takim samym wymiarze (ponieść taką samą odpowiedzialność) co sprawca kradzieży. Wymierzając karę za pomocnictwo sąd może jednak zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Dodatkowo, jeżeli czynu zabronionego tylko usiłowano dokonać, to podżegacz odpowiada wtedy tylko jak za usiłowanie. Jeżeli czynu zabronionego nie usiłowano nawet dokonać, to wtedy sąd wobec podżegacza może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. Wszystko zależy od realiów danej sprawy i postępowania sądowego w tym przedmiocie.
Wreszcie, warto także pamiętać, że według art. 24 Kodeksu karnego, odpowiada jak za podżeganie, także osoba, która w celu skierowania przeciwko innej osobie postępowania karnego nakłania ją do popełnienia czynu zabronionego.
Podsumowując, podżeganie do przestępstwa jest czynem zabronionym w polskim prawie karnym i może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych dla osoby podżegającej. Osoba podżegająca musi mieć świadomość swojego działania i zamiaru nakłaniania innej osoby do popełnienia przestępstwa, a zgodnie z polskim prawem karnym, ponosi odpowiedzialność karną w granicach przewidzianych za sprawstwo, zatem jest to szeroko zakrojona odpowiedzialność.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i podżegania do popełnienia przestępstwa
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.