Popełnienie czynu zabronionego w Polsce wiąże się z odpowiedzialnością karną z tego tytułu. Wówczas za popełnienie np. różnego rodzaju przestępstw ich sprawca naraża się na różnego rodzaju kary takie jak np. grzywna, ograniczenie wolności czy też pozbawienie wolności. Przestępstwa, ich znamiona oraz odpowiedzialność za popełnienie określonych przestępstw określa w Polsce Kodeks karny. Jednym z przestępstw wymienionych w tej ustawie jest właśnie przestępstwo niealimentacji.

Na czym polega przestępstwo niealimentacji?

Przestępstwo niealimentacji, znane również jako przestępstwo uchylania się od płacenia alimentów, jest jednym z problemów społecznych, które dotyczą wielu krajów, w tym Polski. W Polsce przestępstwo niealimentacji jest uregulowane przepisami Kodeksu Karnego, a zwłaszcza art. 209 ustawy. Zgodnie z polskim prawem, przestępstwo niealimentacji występuje wtedy, gdy osoba, która jest zobowiązana do płacenia alimentów uchyla się od ich zapłacenia przez określony czas. Przestępstwo to dotyczy przede wszystkim sytuacji, w których osoba nie płaci alimentów na rzecz swojego małoletniego dziecka lub byłego małżonka.

Zasadą w tym przypadku jest, że kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Wobec tego, aby mówić o przestępstwie niealimentacji, konieczne jest spełnienie trzech podstawowych przesłanek:

• zobowiązanie alimentacyjne - musi istnieć prawomocne orzeczenie sądu czy też ugoda zawarta przed sądem albo inna umowa, które określa zobowiązanie osoby do płacenia alimentów na rzecz drugiej osoby, na przykład dziecka lub byłego małżonka,
• uchylanie się od zapłaty - osoba, która jest zobowiązana do płacenia alimentów, musi uchylać się od ich zapłacenia; oznacza to, że niezapłacenie alimentów musi być wynikiem zaniechania tej osoby,
• określony czas - łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości musi stanowić równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosić musi co najmniej 3 miesiące.

Co za to grozi?

Wówczas sprawca takiego przestępstwa naraża się na grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Dodatkowo, jeżeli sprawca takiego czynu naraża osobę uprawnioną (np. dziecko, byłego małżonka) na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych (w sytuacji gdy m.in. nie ma ona innego stałego źródła utrzymania), podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. W tym przypadku zatem odpowiedzialność sprawcy jest zaostrzona.

Ściganie tego przestępstwa następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pokrzywdzonemu przyznano odpowiednie świadczenia rodzinne albo świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów (np. z funduszu) – wtedy ściganie tego przestępstwa określonego odbywa się z urzędu.

Warto także pamiętać, że nie będzie podlegał karze sprawca tego przestępstwa,  który nie później niż przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego uiścił w całości zaległe alimenty. W razie wszczęcia postępowania karnego w tej sprawie, można zatem po przesłuchaniu w charakterze podejrzanego uiścić zaległe alimenty – wówczas nie będzie on ponosił odpowiedzialności karnej z tego tytułu.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i niealimentacji

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.