Przysposobienie, czyli adopcja, to instytucja prawa rodzinnego, która polega na przyjęciu dziecka do rodziny adoptującej jako swoje własne dziecko. W Polsce przysposobienie jest uregulowane przez Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy oraz inne odpowiednie przepisy prawne. To ważne i odpowiedzialne zdarzenie w życiu dziecka i adoptujących rodziców, które ma na celu formalne i prawnie wiążące ustanowienie więzi rodzinnej między dzieckiem a jego nowymi rodzicami. W niektórych przypadkach może jednak dojść do jego zakończenia (rozwiązania).

Rozwiązanie przysposobienia – ważne powody

Przysposobienie wraz z biegiem czasu może być rozwiązane. Polega to na tym, że z ważnych powodów zarówno przysposobiony, jak i przysposabiający mogą żądać rozwiązania stosunku przysposobienia przez sąd. Rozwiązanie stosunku przysposobienia jednak nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro małoletniego dziecka. Orzekając rozwiązanie stosunku przysposobienia, sąd może, stosownie do okoliczności, utrzymać w mocy wynikające z niego obowiązki alimentacyjne.

Za ważne powody uznano w orzeczeniach sądów m.in. tego rodzaju okoliczności, które w świetle zasad współżycia społecznego usprawiedliwiają wystąpienie z żądaniem rozwiązania stosunku przysposobienia. Ważnym powodem uzasadniającym rozwiązanie przysposobienia nie mogą być trudności wychowawcze czy też niezrealizowanie planów co do przyszłości zawodowej dziecka. Za ważny powód uzasadniający rozwiązanie przysposobienia orzecznictwo uznaje się natomiast np. brak więzi rodzinnej stwarzanej przez przysposobienie.

Co więcej, po śmierci przysposobionego lub przysposabiającego rozwiązanie stosunku przysposobienia także nie jest dopuszczalne, chyba że przysposabiający zmarł po wszczęciu sprawy o rozwiązanie stosunku przysposobienia. W wypadku takim na miejsce przysposabiającego w procesie wstępuje kurator ustanowiony przez sąd. Nie jest również dopuszczalne rozwiązanie przysposobienia, na które rodzice przysposobionego wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę bez wskazania osoby przysposabiającego (czyli przysposobienie całkowite). Takie przysposobienie nie stoi na przeszkodzie ponownemu przysposobieniu za życia przysposabiającego.

Skutki rozwiązania adopcji

Rozwiązanie przysposobienia niesie za sobą także odpowiednie skutki. Z chwilą rozwiązania stosunku przysposobienia ustają jego skutki. Jeżeli rozwiązanie nastąpiło po śmierci przysposabiającego, to wtedy uważa się, że skutki przysposobienia ustały z chwilą jego śmierci. Należy jednak pamiętać, że przysposobiony zachowuje nazwisko nabyte przez przysposobienie oraz otrzymane w związku z przysposobieniem imię lub imiona. Mimo tego z ważnych powodów sąd na wniosek przysposobionego lub przysposabiającego może w orzeczeniu o rozwiązaniu stosunku przysposobienia postanowić, że przysposobiony powraca do nazwiska, które nosił przed orzeczeniem przysposobienia. Na wniosek przysposobionego sąd orzeka o jego powrocie do poprzednio noszonego imienia lub imion. Samo powództwo o rozwiązanie przysposobienia może wytoczyć także prokurator.

Warto przy tym pamiętać, że zakończenie przysposobienia może być ważnym i trudnym momentem w życiu dziecka. Ostateczne znalezienie stabilnego i kochającego domu daje dziecku poczucie przynależności i bezpieczeństwa. Przysposobienie stwarza również szanse na lepszą przyszłość, rozwijanie zdolności i osiąganie pełnego potencjału dziecka.

Na koniec warto jeszcze wskazać, że pomocnicze przepisy dotyczące przysposobienia oprócz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, znajdują się także w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Ustawa określa m.in. zasady finansowania wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej czy też zadania w zakresie postępowania adopcyjnego. W ustawie znajduje się szereg postanowień dotyczących m.in. ośrodków adopcyjnych, zadań tego ośrodka, jego organów i kompetencji, kwalifikacji dzieci do przysposobienia, przysposobienia rodzeństwa, współpracy z organami innych państw oraz wiele innych.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego i przysposobienia (adopcji)

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.