Zanieczyszczanie środowiska jako przestępstwo odnosi się do działań, które powodują szkody lub narażają na niebezpieczeństwo środowisko naturalne. Wiele państw posiada przepisy karne mające na celu ochronę środowiska i karanie tych, którzy je zanieczyszczają. Takie przepisy obecne są także w Polsce w Kodeksie karnym. Jakie grożą jednak za to kary i w jakim przypadku takie działanie stanowi przestępstwo?

Zanieczyszczenie środowiska

Przepisy dotyczące zanieczyszczenia środowiska obejmują szeroki zakres zagadnień, od emisji substancji toksycznych po nielegalne składowanie odpadów. Zanieczyszczenia mogą dotyczyć zarówno powietrza, wody, gleby, jak i wszelkich innych elementów środowiska. Przestępstwo zanieczyszczenia środowiska polega zwykle na nieprzestrzeganiu norm, standardów lub przepisów dotyczących ochrony środowiska. Przestępstwa w ustawodawstwie wielu państw obejmują nielegalne wylewanie substancji toksycznych, nielegalne składowanie odpadów czy też np. nielegalne wydobycie surowców.

Poza tym, zanieczyszczenie środowiska to także zagadnienie regulowane na szczeblu międzynarodowym przez różne umowy i konwencje. Naruszenia norm dotyczących ochrony środowiska mogą prowadzić do współpracy międzynarodowej w celu egzekwowania kar i sankcji. W tym zakresie istnieją także programy edukacyjne mające na celu zwiększenie świadomości na temat ochrony środowiska, które to mają kluczowe znaczenie w zapobieganiu przestępstwom zanieczyszczania środowiska. Również tworzenie i egzekwowanie surowych przepisów ma na celu odstraszanie potencjalnych sprawców zanieczyszczeń środowiska.

Kara za popełnienie tego przestępstwa

Kwestie związane z popełnianiem przestępstw przeciwko środowisku zostały uregulowane na gruncie rozdziału XXII Kodeksu karnego. Dla przykładu, zgodnie z art. 181 §  1 KK, kto powoduje zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Natomiast kto, wbrew przepisom obowiązującym na terenie objętym ochroną, niszczy lub uszkadza rośliny, zwierzęta, grzyby lub ich siedliska, lub siedliska przyrodnicze, powodując istotną szkodę, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Zakres odpowiedzialności zależny jest zatem od rodzaju danego przestępstwa oraz przesłanek jego popełnienia (czego w zasadzie dopuścił się sprawca czynu).

Poza tym, także osoba, która zanieczyszcza wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Niższy zakres odpowiedzialności karnej został natomiast przewidziany dla osób, które powodują takie skutki działając w sposób nieumyślny.

Poza wskazanymi, jako przestępstwa zostały wskazane takie czyny jak np. nieodpowiednie postępowanie z odpadami, nieodpowiednie postępowanie z materiałem promieniotwórczym, brak dbałości o urządzenia ochronne, niszczenie lub uszkadzanie chronionych terenów lub obiektów czy też działalność zagrażająca środowisku. Warto także pamiętać, że wobec sprawcy niektórych ze wskazanych przestępstw, który dobrowolnie naprawił szkodę w całości albo w znacznej części, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. Wiele zależy w tym przypadku jednak od okoliczności danej sprawy, jednak zasadą jest, że zanieczyszczanie środowiska traktowane jest jak przestępstwo i jego sprawca może ponieść z tego tytułu odpowiedzialność karną.

Podsumowując, zanieczyszczanie środowiska jako przestępstwo staje się coraz bardziej aktualnym i pilnym zagadnieniem na arenie międzynarodowej i krajowej. Wprowadzenie surowych przepisów, edukacja społeczna i egzekwowanie kar są kluczowe dla ochrony środowiska naturalnego i zapewnienia odpowiedzialności za działania przyczyniające się do jego zniszczenia.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i przestępstw przeciwko środowisku

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.