Narażenie człowieka na niebezpieczeństwo to sytuacja, w której istnieje ryzyko wystąpienia szkody fizycznej, psychicznej lub materialnej dla jednostki. Niebezpieczeństwo może przybierać różne formy i pochodzić z różnych źródeł. Może to także stanowić podstawę do odpowiedzialności karnej na gruncie KK.
Narażanie człowieka na niebezpieczeństwo
Narażanie człowieka na niebezpieczeństwo może przybrać wiele form. Na przykład są to kwestie związane z bezpieczeństwem fizycznym - jest to jedno z najbardziej podstawowych zagrożeń dla człowieka. Może obejmować narażenie na wypadki komunikacyjne, wypadki przy pracy, upadki, poparzenia, obrażenia spowodowane przez narzędzia lub maszyny, a także ataki fizyczne ze strony osób lub zwierząt. Podobnie narażenie na niebezpieczeństwo dla zdrowia psychicznego może wynikać z różnych czynników, takich jak stres, przemoc emocjonalna, traumatyczne przeżycia, nadmierny presja społeczna czy też niepewność związana z przyszłością.
Ludzie mogą być także narażeni na niebezpieczeństwo związanego z toksycznymi substancjami chemicznymi, zanieczyszczeniem powietrza, wodą lub glebą, a także radiacją. Długotrwałe narażenie na takie czynniki może prowadzić do poważnych chorób, w tym chorób nowotworowych czy chorób układu oddechowego. Również zagrożenia związane z bezpieczeństwem społecznym mogą obejmować przestępczość, terroryzm, wojny czy konflikty zbrojne. Ludzie mogą być narażeni na kradzieże, napady, szantaże, a nawet porwania lub zamachy. W dobie rosnącej cyfryzacji istnieje również ryzyko związane z cyberprzestępczością, jak ataki hakerskie, kradzież tożsamości, oszustwa internetowe czy utrata danych osobowych. Narażenie na niebezpieczeństwo może być zatem wynikiem zarówno czynników zewnętrznych, jak i decyzji lub zachowań jednostki.
Odpowiedzialność karna
W polskim prawie karnym istnieje artykuł 160 Kodeksu Karnego, który dotyczy narażenia człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Przestępstwo to ma na celu ochronę życia i zdrowia jednostki przed działaniami lub zaniechaniami, które mogą skutkować poważnymi konsekwencjami bezpieczeństwa fizycznego jednostki.
Wynika to z regulacji, według których kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli zaś na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo, to wtedy podlega on karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jeśli natomiast sprawca tych dwóch wskazanych czynów działa nieumyślnie, to wtedy jego odpowiedzialność karna jest obniżona i wówczas sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ściganie takiego nieumyślnego przestępstwa dodatkowo następuje na wniosek pokrzywdzonego. Nie podlega przy tym karze za te przestępstwa sprawca, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo.
Sprawca musi tutaj działać w sposób bezpodstawny, tj. bez zasadnej przyczyny lub racjonalnego uzasadnienia. W przypadku gdy działanie jest usprawiedliwione lub wynika z obowiązujących przepisów, niespełnione zostaną znamiona przestępstwa z art. 160 k.k. Przestępstwo to może zostać popełnione zarówno przez działanie, jak i przez zaniechanie (§ 2 i 3) – należy do grupy niewłaściwych z zaniechania. Jest to przestępstwo materialne. Do jego znamion należy skutek w postaci niebezpieczeństwa dla życia i zdrowia. W § 1 i 2 jest to przestępstwo umyślne. Może zostać popełnione w obu postaciach zamiaru.
Reasumując, przestępstwo z art. 160 k.k. jest istotnym naruszeniem bezpieczeństwa jednostki i społeczeństwa jako całości. Ma na celu penalizację działań lub zaniechań, które mogą prowadzić do tragicznych konsekwencji dla życia i zdrowia innych osób. Dlatego też egzekwowanie przepisów tego artykułu jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego oraz ochrony praw jednostki.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.