Poplecznictwo, jako przestępstwo określone w polskim Kodeksie karnym, dotyczy działań mających na celu utrudnianie lub uniemożliwianie postępowania karnego poprzez pomoc sprawcy przestępstwa w uniknięciu odpowiedzialności. Jest to forma współudziału w przestępstwie, która koncentruje się na działaniach po dokonaniu głównego przestępstwa. Na czym może ono jednak konkretnie polegać i co za to grozi?

Poplecznictwo - zakres

Przestępstwo poplecznictwa jest opisane w art. 239 Kodeksu karnego. Polega ono na udzielaniu pomocy sprawcy przestępstwa po jego popełnieniu, z zamiarem umożliwienia mu uniknięcia odpowiedzialności karnej. Działania te mogą obejmować zarówno bezpośrednią pomoc, jak i bardziej subtelne formy wsparcia, które utrudniają lub uniemożliwiają organy ścigania w prowadzeniu postępowania karnego.

Kluczowym elementem poplecznictwa jest cel działania, którym jest pomoc sprawcy w uniknięciu odpowiedzialności karnej. Może to obejmować ukrywanie sprawcy, zacieranie śladów przestępstwa, czy też niszczenie dowodów. Osoba popełniająca poplecznictwo musi być świadoma, że pomaga sprawcy przestępstwa i mieć zamiar, by jego działania przyczyniły się do uniknięcia przez sprawcę odpowiedzialności karnej. Nieumyślne działania nie spełniają kryteriów poplecznictwa.

Przestępstwo poplecznictwa może przybierać różne formy, w zależności od tego, jakie działania podejmuje osoba pomagająca sprawcy przestępstwa. Oto niektóre z najczęściej spotykanych form:

• Ukrywanie sprawcy - pomaganie sprawcy przestępstwa w ukryciu się przed organami ścigania, np. poprzez zapewnienie schronienia lub fałszywych dokumentów.
• Zacieranie śladów przestępstwa - niszczenie lub ukrywanie dowodów przestępstwa, takich jak narzędzia przestępstwa, dokumenty czy inne przedmioty, które mogą być użyte jako dowody w postępowaniu karnym.
• Fałszywe zeznania lub fałszywe alibi - składanie fałszywych zeznań lub dostarczanie fałszywego alibi, które ma na celu wprowadzenie w błąd organów ścigania.
• Pomoc w ucieczce - pomoc sprawcy w ucieczce przed aresztowaniem lub w opuszczeniu kraju, aby uniknąć procesu karnego.

Odpowiedzialność karna

Może to wyglądać np. w ten sposób, że:

• Osoba A popełnia kradzież, a osoba B pomaga mu ukryć się przed policją, zapewniając schronienie w swoim domu.
• Osoba C niszczy narzędzie zbrodni, aby uniemożliwić jego odnalezienie przez organy ścigania.
• Osoba D podrabia dokumenty, aby wprowadzić w błąd śledczych i odwrócić podejrzenia od sprawcy przestępstwa.
• Osoba E zgłasza się do odbycia kary w więzieniu pod fałszywym nazwiskiem, aby chronić prawdziwego sprawcę.

Jest to związane z tym, że kto utrudnia lub udaremnia postępowanie karne, pomagając sprawcy przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego uniknąć odpowiedzialności karnej, w szczególności kto sprawcę ukrywa, tworzy fałszywe dowody, zaciera ślady przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego, albo odbywa za skazanego karę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Nie każda jednak pomoc udzielona po popełnieniu przestępstwa kwalifikuje się jako poplecznictwo. Polskie prawo przewiduje pewne wyłączenia odpowiedzialności. Zgodnie z art. 239 § 3 Kodeksu karnego, osoby najbliższe sprawcy nie podlegają karze za poplecznictwo, jeśli ich działania są motywowane chęcią ochrony najbliższej osoby (ukrywając tę osobę).

Dodatkowo, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, jeżeli sprawca udzielił pomocy osobie najbliższej albo działał z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym. Definicja osoby najbliższej obejmuje m.in. małżonka, dzieci, rodziców, rodzeństwo, dziadków, wnuki oraz inne osoby, z którymi sprawca jest związany szczególną więzią emocjonalną.

Reasumując zatem, poplecznictwo jest poważnym przestępstwem, które ma na celu utrudnianie organom ścigania w prowadzeniu postępowania karnego. Polega na pomocy sprawcy przestępstwa po jego popełnieniu, z zamiarem umożliwienia mu uniknięcia odpowiedzialności karnej. Przestępstwo to jest surowo karane w polskim systemie prawnym, z karą pozbawienia wolności sięgającą nawet 5 lat. Ważne jest, aby być świadomym, że pomoc w uniknięciu kary przez sprawcę przestępstwa jest nie tylko nieetyczna, ale także niezgodna z prawem.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.