Artykuł 264 Kodeksu Karnego reguluje kwestie związane z nielegalnym przekraczaniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej, a także organizowaniem tego rodzaju działalności. Przepisy te mają na celu ochronę bezpieczeństwa państwa i kontrolowanie ruchu transgranicznego, szczególnie w sytuacjach, gdy naruszane są przepisy dotyczące legalnego przekraczania granicy. Szerzej omawiamy to w dzisiejszym artykule.
Nielegalne przekroczenie granicy
Artykuł 264 Kodeksu Karnego odgrywa kluczową rolę w przeciwdziałaniu nielegalnej migracji oraz przestępczości związanej z nielegalnym przekraczaniem granic. Jego zastosowanie obejmuje szeroki zakres działań, od indywidualnych przypadków przekraczania granicy w sposób niezgodny z przepisami, po zorganizowane, międzynarodowe sieci przestępcze zajmujące się przemytem ludzi. Przepisy te są ściśle związane z bezpieczeństwem narodowym, a także z międzynarodowymi zobowiązaniami Polski wynikającymi z traktatów i konwencji dotyczących współpracy transgranicznej, przeciwdziałania handlowi ludźmi i ochrony granic.
Jaka kara?
Zgodnie z § 2 artykułu 264 Kodeksu Karnego: "Kto wbrew przepisom przekracza granicę Rzeczypospolitej Polskiej, używając przemocy, groźby, podstępu lub we współdziałaniu z innymi osobami, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3." Kto natomiast organizuje innym osobom przekraczanie wbrew przepisom granicy Rzeczypospolitej Polskiej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Takiej samej karze podlega ten, kto organizuje innym osobom przekraczanie wbrew przepisom granicy innego państwa, jeżeli obowiązek ścigania takiego czynu wynika z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej.
Trzeba też wskazać, że nie każda osoba, która nielegalnie przekracza granicę, trafi do więzienia. W wielu przypadkach, w szczególności jeśli chodzi o uchodźców czy osoby szukające azylu, stosuje się inne procedury. Organy ścigania mogą zdecydować o wydaleniu cudzoziemca, czyli deportacji do kraju pochodzenia lub skierowaniu takiej osoby do ośrodka detencyjnego (zamkniętego). W ośrodkach takich osoby przebywają do momentu rozpatrzenia ich sprawy, np. dotyczącej azylu lub deportacji.
W polskim prawie istnieją przepisy chroniące osoby, które ubiegają się o ochronę międzynarodową (azyl). W przypadku, gdy osoba nielegalnie przekraczająca granicę udowodni, że robi to w celu uzyskania ochrony międzynarodowej, może uniknąć kary pozbawienia wolności. Polska jako członek Unii Europejskiej musi przestrzegać międzynarodowych standardów w zakresie traktowania uchodźców i osób poszukujących ochrony międzynarodowej.
Z uwagi na to, za nielegalne przekroczenie granicy w Polsce możliwa jest kara pozbawienia wolności, zwłaszcza w przypadku, gdy towarzyszą temu okoliczności obciążające, jak przemoc, oszustwo czy współudział z innymi osobami. W mniej poważnych przypadkach, w szczególności jeśli dotyczą one uchodźców czy osób szukających azylu, stosowane są inne środki, takie jak deportacja lub umieszczenie w ośrodku detencyjnym. Więzienie nie jest więc jedyną i automatyczną konsekwencją nielegalnego przekroczenia granicy w Polsce.
Reasumując, artykuł 264 Kodeksu Karnego stanowi ważny element polskiego systemu prawnego, mający na celu ochronę granic państwa oraz przeciwdziałanie nielegalnym działaniom związanym z przekraczaniem granic. Jego zapisy są szczególnie istotne w kontekście walki z przestępczością transgraniczną, w tym z przemytem ludzi i innymi zorganizowanymi formami naruszania prawa migracyjnego. Kary przewidziane w artykule 264 mają funkcję zarówno represyjną, jak i prewencyjną, odstraszając potencjalnych sprawców od organizowania i przeprowadzania nielegalnych przekroczeń granicy.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
