Majątek dziecka może obejmować zarówno ruchomości, jak i nieruchomości, a także kapitał, który dziecko uzyskało w wyniku darowizn, dziedziczenia, odszkodowań czy należnych alimentów. Zarządzanie tym majątkiem spoczywa na rodzicach, którzy sprawują nad nim zarząd w ramach swojej władzy rodzicielskiej. Zarząd ten obejmuje różne rodzaje czynności, które mają na celu ochronę i pomnażanie majątku dziecka, jednak nie jest on bezwzględny, gdyż prawo przewiduje istotne ograniczenia mające na celu ochronę interesu małoletniego.
Na czym polega zarząd?
Zarząd majątkiem dziecka przez rodziców wynika z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z art. 101 § 1 KRO, rodzice sprawują zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Ten zarząd trwa do momentu osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości, chyba że wcześniej władza rodzicielska zostanie ograniczona, zawieszona lub rodzice zostaną jej pozbawieni.
Rodzice w ramach zarządu majątkiem dziecka mogą podejmować szereg działań, które można podzielić na trzy kategorie. Pierwsza z nich to czynności faktyczne. Czynności faktyczne dotyczą fizycznych działań, które mają na celu utrzymanie lub poprawę stanu majątku dziecka.
Czynności faktyczne związane z bieżącym utrzymaniem majątku dziecka nie wymagają zgody sądu opiekuńczego, o ile nie przekraczają zwykłego zarządu. Drugie z nich, czynności prawne obejmują działania, które wiążą się z tworzeniem, zmienianiem lub kończeniem stosunków prawnych dotyczących majątku dziecka. Czynności prawne przekraczające zwykły zarząd, takie jak sprzedaż lub obciążenie nieruchomości, wymagają zgody sądu opiekuńczego, aby zapewnić, że są one zgodne z interesem dziecka.
Po trzecie, rodzice mogą również podejmować czynności związane z zarządzaniem majątkiem dziecka w kontekście postępowań przed sądami lub innymi organami państwowymi lub samorządowymi. Po czwarte, rodzice mają prawo zarządzać majątkiem dziecka, jednak prawo to wiąże się z odpowiedzialnością za dbanie o dobro dziecka. W związku z tym, rodzice są zobowiązani do sprawowania zarządu z należytą starannością. Oznacza to, że muszą podejmować decyzje w taki sposób, aby chronić i pomnażać majątek dziecka, unikając działań ryzykownych lub nieprzemyślanych.
W kontekście zarządzania majątkiem dziecka wyróżnia się dwa rodzaje czynności: czynności zwykłego zarządu oraz czynności przekraczające zwykły zarząd. Czynności zwykłego zarządu – czynności te dotyczą codziennych, rutynowych decyzji związanych z majątkiem dziecka, takich jak drobne naprawy, regulowanie bieżących opłat, zarządzanie drobnymi inwestycjami. Czynności zwykłego zarządu nie wymagają zgody sądu opiekuńczego i rodzice mogą je wykonywać samodzielnie. Czynności przekraczające zwykły zarząd Czynności te są bardziej złożone i mają większy wpływ na majątek dziecka, dlatego wymagają zgody sądu opiekuńczego.
Prawo nie określa dokładnego katalogu czynności, które przekraczają zwykły zarząd, co oznacza, że ocena, czy dana czynność wymaga zgody sądu opiekuńczego, zależy od konkretnej sytuacji. Sąd bierze pod uwagę okoliczności sprawy, wartość majątku oraz potencjalne ryzyko dla dziecka. Przykładem czynności przekraczającej zwykły zarząd może być zakup nieruchomości za znaczną kwotę, podczas gdy nieodpłatne nabycie nawet wartościowej nieruchomości, o ile nie wiąże się z żadnym ryzykiem (np. obciążeniami hipotecznymi), może nie wymagać zgody sądu.
Reasumując, zarząd majątkiem dziecka przez rodziców jest złożonym procesem, który wymaga staranności i odpowiedzialności. Rodzice mają szerokie uprawnienia w zakresie zarządzania majątkiem dziecka, ale podlegają istotnym ograniczeniom, szczególnie jeśli chodzi o czynności przekraczające zwykły zarząd. Prawo ma na celu ochronę interesów małoletniego, a sąd opiekuńczy pełni rolę kontrolną w celu zapewnienia, że podejmowane decyzje są zgodne z jego dobrem.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
