- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Prawo rodzinne w Polsce obejmuje szereg przepisów regulujących relacje między członkami rodziny oraz ich prawa i obowiązki. Obejmuje ono zarówno kwestie małżeństwa, jak i relacji rodzinnych poza instytucją małżeństwa. Prawo rodzinne uregulowane jest nie tylko na gruncie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ale także innych aktów prawnych.
Prawo rodzinne
Przede wszystkim, prawo rodzinne reguluje wszystkie aspekty małżeństwa, w tym zasady zawierania, skutki prawne, obowiązki małżonków, rozwiązanie małżeństwa (rozwód, separacja), a także prawa majątkowe małżonków. Prawo rodzinne określa prawa i obowiązki małżonków wobec siebie, wobec dzieci oraz wobec osób trzecich. Obejmuje to m.in. obowiązek wzajemnej pomocy, wspólne gospodarowanie domem oraz współdziałanie w sprawach związanych z wychowaniem dzieci.
Prawo rodzinne reguluje także kwestie związane z rodzicielstwem, w tym prawa i obowiązki rodziców wobec dzieci, ustalanie ojcostwa, alimenty, sprawy związane z władzą rodzicielską oraz opiekę nad dziećmi w przypadku rozwodu lub separacji. Prawo rodzinne reguluje również kwestie związane z opieką nad osobami niezdolnymi do samodzielnego życia (np. nieletnimi, osobami starszymi lub niepełnosprawnymi). Dotyczy to zarówno opieki rodzicielskiej, jak i opieki nad osobami dorosłymi.
Prawo rodzinne zawiera przepisy dotyczące adopcji, czyli procedury prawnego przyjęcia dziecka do rodziny. Reguluje ono warunki adopcji, prawa i obowiązki adopcyjne oraz procedury adopcyjne. Poza tym, prawo rodzinne określa również np. zasady dotyczące nadawania i zmiany nazwiska, w tym nazwiska małżonków, dzieci oraz osób przyjmujących opiekę prawną.
Zakres regulacji – zasady i akty prawne
Jeśli chodzi o historię tej gałęzi prawa, to w XVIII wieku państwo zaczęło aktywnie ingerować w relacje rodzinne. Na przełomie XIX wieku, w większości krajów Europy, w tym także na obszarze Księstwa Warszawskiego, uchwalono Kodeks Napoleona, który nie wspominał o ogólnej władzy rodzicielskiej, lecz o władzy ojcowskiej. Według tego kodeksu, ojciec miał prawo do karcenia domowego. W miarę upływu XIX wieku wprowadzono jednak sankcje przeciwko nadużywaniu kary cielesnej wobec dzieci. ABGB oraz szerzej BGB umożliwiały dzieciom prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.
Zgodnie z ustaleniami prawnymi, możemy wyróżnić następujące zasady prawa rodzinnego:
- Zasada dobra dziecka.
- Zasada dobrostanu rodziny.
- Zasada szczególnej opieki państwa nad rodziną i dzieckiem.
- Zasada monogamii.
- Zasada trwałości małżeństwa.
- Zasada równości małżonków oraz inne.
Podstawowym źródłem prawa cywilnego jest Konstytucja, która chroni takie wartości jak małżeństwo czy rodzina. Inne główne źródła prawa rodzinnego stanową Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks cywilny oraz ustawy szczegółowe. Jako przykłady można wskazać m.in. Prawo o aktach stanu cywilnego, ustawa o świadczeniach rodzinnych, ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich czy też ustawa o świadczeniach rodzinnych.
Ponadto, także prawo międzynarodowe ustanowiło standardy ochrony praw człowieka, co skutkuje tym, że akty międzynarodowe również są uznawane za ważne źródła prawa rodzinnego. Warto wymienić takie dokumenty jak Europejska Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Europejska Konwencja o przysposobieniu dzieci oraz Europejska Konwencja o statusie prawnym dziecka pozamałżeńskiego. Nie można także pomijać istotnej roli Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka jako elementów kształtujących prawo rodzinne.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Polsce odmowa sprzedaży towaru jest traktowana jako naruszenie praw konsumenta i może być karana zgodnie z przepisami kodeksu wykroczeń. Artykuł 135 Kodeksu wykroczeń stanowi podstawę prawną dla karania osób lub podmiotów, które odmawiają sprzedaży towaru w sytuacji, gdy istnieją do tego podstawy prawne.
Odmowa sprzedaży towaru
Według regulacji z art. 135 Kodeksu wykroczeń, kto, zajmując się sprzedażą towarów w przedsiębiorstwie handlu detalicznego lub w przedsiębiorstwie gastronomicznym, ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru, podlega karze grzywny.
Nie ma znaczenia, kto odmawia klientowi sprzedaży towaru. Może to być sprzedawca, kierownik, właściciel czy nawet osoba na zastępstwie, co stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 17 marca 2005 r. (I KZP 3/2005). Przepis stanowi, że "produkty przeznaczone do sprzedaży" obejmują wszystkie artykuły wystawione w sklepie (nawet na wystawie), które posiadają oznaczenie cenowe. Taki wniosek płynie z postanowień art. 543 Kodeksu cywilnego, który stwierdza, że "umieszczenie rzeczy w miejscu sprzedaży z widokiem na publiczność i opatrzenie ich ceną traktowane jest jako oferta sprzedaży". Nawet w przypadku braku ceny nie można jednoznacznie stwierdzić, że dany produkt nie jest przeznaczony do sprzedaży, chociaż może to być trudniejsze do udowodnienia klientowi.
Ukrywanie towaru obejmuje działania mające na celu uniemożliwienie klientowi świadomego dostępu do produktu w sklepie, takie jak jego ukrywanie lub inne manipulacje. Jest również zabronione wprowadzanie potencjalnego nabywcy w błąd, sugerując, że dany towar nie jest dostępny w danym sklepie. Odmowa sprzedaży nie stanowi wykroczenia, gdy oparta jest na uzasadnionej przyczynie. Taką uzasadnioną przyczyną może być, na przykład, sytuacja, w której sprzedaż narusza obowiązujące przepisy prawne. Dlatego odmowa sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, leków na receptę osobie bez odpowiedniego upoważnienia lub broni osobie bez wymaganego zezwolenia jest uzasadniona.
Kara w Kodeksie wykroczeń?
Odmowa sprzedaży musi nastąpić w okolicznościach, które nie budzą wątpliwości. Oznacza to, że sprzedawca musi być w stanie wykazać, że istnieją uzasadnione powody dla odmowy sprzedaży. Może to dotyczyć np. niedawnych regulacji wprowadzonych przez polskiego ustawodawcę związanych z zakazem sprzedaży niepełnoletnim napojów energetycznych o określonej zawartości kofeiny. Jeśli nie ma żadnych prawnych lub rzeczywistych przeszkód, które uniemożliwiają sprzedaż towaru, a sprzedawca mimo to odmawia, może to być uznane za wykroczenie.
Osoba lub podmiot odmawiający sprzedaży towaru wbrew przepisom kodeksu wykroczeń może być ukarana grzywną. Grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jeżeli za wykroczenie popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wymierzono karę aresztu, orzeka się obok tej kary również grzywnę, chyba że orzeczenie grzywny nie byłoby celowe. Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Omawiany artykuł ma na celu ochronę praw konsumentów przed arbitralnymi odmowami sprzedaży towarów przez sprzedawców. Artykuł ten wpisuje się w szerszy kontekst przepisów dotyczących ochrony konsumentów i prawnych obowiązków sprzedawców w Polsce, które mają na celu zapewnienie uczciwych praktyk handlowych.
Reasumując zatem, odmowa sprzedaży towaru w Polsce jest karana na podstawie artykułu 135 Kodeksu wykroczeń. Sprzedawca nie może odmówić sprzedaży towaru w okolicznościach, które nie budzą wątpliwości i gdy nie istnieją przeszkody prawne lub faktyczne dla dokonania tej sprzedaży. Ochrona ta ma na celu zapewnienie uczciwych praktyk handlowych i ochronę praw konsumentów.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa wykroczeń
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
W polskim prawie drogowym prowadzenie pojazdu bez właściwego oświetlenia jest uznawane za wykroczenie zgodnie z artykułem 88 Kodeksu wykroczeń. Przepis ten ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa na drogach poprzez zapewnienie odpowiedniej widoczności pojazdów w różnych warunkach atmosferycznych i oświetleniowych. Co za to grozi?
Nieoświetlony pojazd
Na początku warto wskazać, że oświetlenie pojazdu jest niezbędne dla zapewnienia widoczności innym uczestnikom ruchu drogowego oraz dla umożliwienia kierowcy właściwej orientacji na drodze. Brak oświetlenia lub jego niesprawność może znacznie zwiększyć ryzyko wypadku drogowego. Przedmiotem ochrony jest porządek na drodze publicznej oraz bezpieczeństwo ruchu z nim związane. Przepis obejmuje wszystkie pojazdy, co oznacza, że dotyczy zarówno kierowców samochodów, motocykli, jak i rowerzystów.
Jak wskazuje T. Bojarski w Komentarzu do Kodeksu wykroczeń, jest to rozwiązanie słuszne. Nie tylko bowiem nieoświetlony lub pozostawiony bez oświetlenia pojazd mechaniczny może sprowadzać niebezpieczeństwo dla ruchu pojazdów. To niebezpieczeństwo może się łączyć również z innymi pojazdami, także z rowerem i pojazdem konnym. W szczególności jest ono zupełnie realne, gdy pojazd taki porusza się lub jest pozostawiony bez oświetlenia w porze nocnej.
Wiąże się to z tym, iż brak oświetlenia znacznie zmniejsza widoczność pojazdu dla innych uczestników ruchu drogowego, co może prowadzić do kolizji lub wypadku. Prowadzenie pojazdu bez właściwego oświetlenia jest naruszeniem prawa, co może skutkować nałożeniem sankcji karnej przez organy ścigania. Oświetlenie pojazdu jest kluczowym elementem bezpieczeństwa na drodze, więc jego brak stanowi zagrożenie dla wszystkich uczestników ruchu drogowego.
Strona przedmiotowa tego czynu obejmuje zachowanie polegające na prowadzeniu na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazdu bez wymaganych przepisami świateł, a także czyn polegający na pozostawieniu w takim miejscu pojazdu bez wymaganego przepisami oświetlenia.
Osoba popełniająca wykroczenie to każdy, kto kieruje pojazdem bez właściwego oświetlenia w miejscach wymienionych w przepisie lub zostawia pojazd w tych miejscach bez właściwego oświetlenia. Istotne jest, że formalne uprawnienia do prowadzenia pojazdu nie mają tu znaczenia. Co do intencji sprawcy, zazwyczaj wymaga się, aby działał z umyślnością. Niemniej jednak, przypadki nieumyślne także mogą być objęte sankcjami, na przykład, gdy oświetlenie, które wcześniej działało, nagle ulegnie awarii bez wiedzy osoby prowadzącej pojazd.
Odpowiedzialność za wykroczenie
Jak wskazuje art. 88 Kodeksu wykroczeń, kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd bez wymaganych przepisami świateł lub pozostawia pojazd bez wymaganego przepisami oświetlenia, podlega karze grzywny. Na gruncie Kodeksu wykroczeń zasadniczo grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wyjątek stanowi art. 24 § 1a Kodeksu wykroczeń, który wskazuje, że za wykroczenia określone w art. 86 § 1, 1a i 2, art. 86b § 1, art. 87 § 1, art. 92 § 1 i 2, art. 92a § 2, art. 92b, art. 93 § 1, art. 94 § 1, art. 96 § 3 lub art. 97a grzywnę wymierza się w wysokości do 30 000 złotych. W tym katalogu nie ma jednak wykroczenia w postaci prowadzenia nieoświetlonego pojazdu.
Nadto, jeżeli za wykroczenie popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wymierzono karę aresztu, orzeka się obok tej kary również grzywnę, chyba że orzeczenie grzywny nie byłoby celowe. Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Podsumowując, prowadzenie pojazdu bez właściwego oświetlenia jest uznawane za wykroczenie w polskim prawie drogowym zgodnie z artykułem 88 Kodeksu wykroczeń. Jest to przepis mający na celu zapewnienie bezpieczeństwa na drogach poprzez zapewnienie odpowiedniej widoczności pojazdów. Osoby łamiące ten przepis mogą być ukarane grzywną. Dlatego też ważne jest, aby wszyscy kierowcy i rowerzyści przestrzegali obowiązku korzystania z właściwego oświetlenia podczas poruszania się po drogach.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa wykroczeń
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
W Polsce zasiłek rodzinny jest jednym z kluczowych świadczeń socjalnych, które ma na celu wspieranie rodzin w wychowaniu dzieci oraz zapewnienie im odpowiednich warunków do rozwoju. Czym on dokładnie jest i komu się on należy? Na te pytania odpowiadamy w dzisiejszym artykule.
Czym jest zasiłek rodzinny?
Zasiłek rodzinny jest przyznawany w celu częściowego wsparcia w pokryciu kosztów związanych z utrzymaniem dziecka. Przyznaje się go na okres zasiłkowy, który trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku.
Kluczowe znaczenie w tym przypadku mają dwa akty prawne:
- Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna.
Zasiłek rodzinny jest wypłacany co miesiąc, a jego kwota w 2024 roku została ustalona na następujące kwoty:
- 95 zł na dziecko do osiągnięcia 5 roku życia,
- 124 zł na dziecko powyżej 5 lat do osiągnięcia 18 roku życia,
- 135 zł na dziecko powyżej 18 lat do osiągnięcia 24 roku życia.
Komu należy się zasiłek?
Zasiłek rodzinny jest przyznawany rodzicom, jednemu z rodziców, opiekunowi prawnemu, opiekunowi faktycznemu dziecka oraz osobie uczącej się (jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne.). Decyzja administracyjna stanowi podstawę dla przyznania i wypłaty tego świadczenia, które jest zależne od wieku dziecka. Przysługuje on na:
- Dziecko do 18 roku życia,
- Dziecko uczące się w szkole, maksymalnie do ukończenia 21 roku życia,
- Dziecko niepełnosprawne kontynuujące naukę w szkole lub szkole wyższej i posiadające orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności do 24 roku życia.
Według ustawy o świadczeniach rodzinnych szkoła oznacza: ,,szkołę podstawową, szkołę ponadpodstawową oraz szkołę artystyczną, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także młodzieżowy ośrodek socjoterapii, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania oraz ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy”.
Nadto, osoba ucząca się w szkole lub szkole wyższej może również otrzymywać zasiłek rodzinny, jednakże najdłużej do ukończenia 24 roku życia. W przypadku kontynuacji nauki w szkole wyższej, zasiłek rodzinny przysługuje do zakończenia ostatniego roku studiów. Jeśli osoba ta ukończyłaby 24. rok życia w trakcie tego ostatniego roku studiów, zasiłek ustaje z dniem zakończenia 24. roku życia.
Aby kwalifikować się do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego, konieczne jest spełnienie kryterium dochodowego. Oznacza to, że średnie miesięczne dochody na osobę w rodzinie nie mogą przekroczyć kwoty 674 zł. Dla rodzin, w których występuje dziecko niepełnosprawne, kryterium to jest wyższe i wynosi 764 zł na każdego członka rodziny. Ta wysokość kryterium dochodowego odnosi się do kwoty netto. To oznacza, że jest to dochód po odjęciu składek na ubezpieczenie społeczne, składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz kwoty alimentów płaconych na rzecz innych.
Do ustalenia dochodu używa się dochodu z roku poprzedzającego okres zasiłkowy, nazywanego "bazowym", przy uwzględnieniu obecnej sytuacji rodziny, czyli zarówno utraty dochodu, jak i jego zdobycia po roku bazowym. Dochód z roku bazowego dzieli się przez liczbę miesięcy, w których ten dochód był uzyskiwany. Można znaleźć przykładowy wzór wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków (oraz załączników do wniosku) na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Odpowiedzialność karna za szpiegostwo w Polsce jest uregulowana w Kodeksie karnym. Szpiegostwo jest poważnym przestępstwem, które narusza bezpieczeństwo narodowe i może mieć poważne konsekwencje dla państwa oraz obywateli. Jakie grożą kary za jego popełnienie?
Szpiegostwo
Zgodnie z polskim Kodeksem Karnym, szpiegostwo jest traktowane jako przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu Rzeczypospolitej Polskiej. Artykuł 130 K.K. określa, że szpiegostwo polega na działaniu na szkodę Rzeczypospolitej Polskiej na rzecz obcego państwa lub organizacji zagranicznej poprzez dostarczanie im informacji niejawnych lub tajemnic państwowych, których ujawnienie jest przestępstwem.
Szpiegostwo to działanie, które od wieków stanowiło istotny element działań wojennych, politycznych i gospodarczych. Polega na pozyskiwaniu poufnych informacji, tajemnic państwowych lub handlowych na rzecz obcego państwa, organizacji lub osób, z zamiarem ich wykorzystania w sposób nielegalny lub sprzeczny z interesami podmiotu, którego te informacje dotyczą. Szpieg to osoba, która podejmuje działania mające na celu pozyskanie poufnych informacji na rzecz obcego państwa, organizacji lub osób. Szpiegostwo zaś to działanie szpiega polegające na pozyskiwaniu informacji niejawnych lub tajemnic państwowych z zamiarem ich ujawnienia lub wykorzystania przeciwko interesom państwa, do którego te informacje należą.
Szpiedzy mogą wykorzystywać różnorodne metody, takie jak podsłuchy, kradzież dokumentów, inwigilacja czy infiltracja. W dzisiejszym świecie szpiegostwo wykorzystuje również zaawansowane technologie, takie jak cyberatak czy podsłuchiwanie komunikacji internetowej. Szpiegostwo często wykorzystuje współpracę z insiderami - osobami mającymi dostęp do poufnych informacji w organizacji lub instytucji.
Odpowiedzialność karna
Zasadą jest, że kto bierze udział w działalności obcego wywiadu albo działa na jego rzecz, przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5. Natomiast kto, biorąc udział w działalności obcego wywiadu albo działając na jego rzecz, udziela temu wywiadowi wiadomości, której przekazanie może wyrządzić szkodę Rzeczypospolitej Polskiej, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8 albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
Poza tym, osoba, która zgłasza gotowość działania na rzecz obcego wywiadu przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej albo w celu udzielenia obcemu wywiadowi wiadomości, których przekazanie może wyrządzić szkodę Rzeczypospolitej Polskiej, gromadzi je lub przechowuje lub wchodzi do systemu informatycznego w celu ich uzyskania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Warto także wskazać, że funkcjonariusz publiczny oraz osoba pełniąca dyspozycyjnie terytorialną służbę wojskową, dopuszczający się czynu szpiegostwa, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8 albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. W tym wypadku ta odpowiedzialność jest zatem zaostrzona.
Kto natomiast bierze udział w działalności obcego wywiadu nieskierowanej przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej prowadzonej na jej terytorium bez zgody właściwego organu udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Natomiast kto, biorąc udział w działalności obcego wywiadu albo działając na jego rzecz, prowadzi dezinformację, polegającą na rozpowszechnianiu nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji, mając na celu wywołanie poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce Rzeczypospolitej Polskiej, państwa sojuszniczego lub organizacji międzynarodowej, której członkiem jest Rzeczpospolita Polska albo skłonienie organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej, państwa sojuszniczego lub organizacji międzynarodowej, której członkiem jest Rzeczpospolita Polska, do podjęcia lub zaniechania określonych czynności, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8.
Podsumowując, odpowiedzialność karna za szpiegostwo w Polsce jest uregulowana surowymi przepisami prawa, które mają na celu ochronę bezpieczeństwa narodowego. Wysoka kara pozbawienia wolności ma odstraszać potencjalnych szpiegów i chronić interesy państwa. Skuteczne ściganie i surowe kary są kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa i suwerenności kraju.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i szpiegostwa
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
W związku z pandemią COVID-19, polskie sądy wprowadziły rozwiązania umożliwiające prowadzenie rozpraw zdalnie, wykorzystując technologię komunikacji online. To obejmowało zarówno sprawy cywilne, w tym także rozwodowe. Jednakże, w miarę ustępowania pandemii i poprawy sytuacji epidemiologicznej, sądy mogą powrócić do tradycyjnego modelu stacjonarnego prowadzenia rozpraw. Jak to wygląda obecnie w polskich przepisach?
Rozprawy zdalne
Zasadą jest, że w polskim systemie prawnym, rozprawy w sprawach rozwodowych mogą być prowadzone stacjonarnie, z udziałem stron i ich pełnomocników, a także świadków i innych uczestników postępowania. W przypadku prowadzenia rozpraw zdalnie, konieczne jest zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń technicznych i przestrzeganie procedur umożliwiających pełną ochronę praw i uczestnictwo stron. Jeśli chodzi o zalety stacjonarnych rozpraw, to rozprawy stacjonarne umożliwiają bezpośredni kontakt między stronami a sądem, co może być istotne dla przebiegu postępowania, w tym dla przekazywania istotnych informacji, wyjaśnień i argumentacji. Bezpośrednia obecność stron i świadków może przyczynić się do większej wiarygodności zeznań oraz bardziej rzetelnej oceny dowodów przez sąd.
Mimo tego, prowadzenie rozpraw stacjonarnie może być czasochłonne i wiązać się z dodatkowymi kosztami dla stron, takimi jak podróże do sądu. W kontekście pandemii, konieczne było zaś zapewnienie odpowiednich środków bezpieczeństwa dla uczestników rozprawy, co mogło stanowić wyzwanie, zwłaszcza w przypadku zwiększonego ryzyka zakażenia, jednak obecnie nie przewiduje się już takich zagrożeń, w związku z czym ustawodawca zdecydował się na zmianę przepisów w tym zakresie.
Koniec z telekonferencjami?
Od 14 marca bieżącego roku posiedzenia w kwestiach, które odbywają się za zamkniętymi drzwiami, na przykład w przypadku spraw rozwodowych, nie mogą być realizowane zdalnie, o ile uczestnicy nie będą mogli połączyć się z sal sądowych. Ustawodawca zezwala na przeprowadzenie dowodu na odległość, jednakże pod warunkiem, że w znaczący sposób przyspieszy to proces rozpatrywania sprawy lub wpłynie istotnie na ograniczenie kosztów związanych z nią. Konsekwencje tych zmian już odczuwają pełnomocnicy - pierwsze sprawy, które miały być przeprowadzone zdalnie, zostały przełożone, a sędziowie wyznaczyli nowe terminy w trybie stacjonarnym. Modyfikacje dotyczą między innymi artykułu 154 kodeksu postępowania cywilnego oraz artykułu 427, odnoszącego się do spraw związanych z unieważnieniem małżeństwa, ustaleniem jego istnienia lub nieistnienia, rozwodem oraz separacją na żądanie jednego z małżonków.
Zgodnie z nowelizowanym artykułem 154 podczas posiedzenia przy zamkniętych drzwiach mogą być obecni na sali: strony sporu, interwenienci poboczni, ich prawni przedstawiciele i pełnomocnicy, prokurator oraz przedstawiciele po dwóch z każdej strony. Zasady dotyczące posiedzeń zdalnych nie mają zastosowania w tej sytuacji, chyba że wszyscy uczestnicy czynności przebywają w budynkach sądowych. Natomiast "nowy" artykuł 427 (odnoszący się do spraw małżeńskich) przewiduje, że posiedzenia dotyczące między innymi rozwodów odbywają się przy zamkniętych drzwiach, z wyjątkiem, gdy obie strony żądają publicznej rozprawy, a sąd uznaje, że jawność nie zagraża moralności. Przeprowadzenie posiedzenia przy zamkniętych drzwiach nie wyklucza możliwości przeprowadzenia dowodu na odległość w ramach posiedzenia zdalnego, jeśli ma to istotny wpływ na szybkość rozpoznania sprawy lub znacząco ograniczy koszty. W niektórych zatem przypadkach, po spełnieniu tych przesłanek, rozprawy w sprawach rozwodowych także będą możliwe.
Warto zatem wskazać, że sądy powinny być elastyczne w podejmowaniu decyzji dotyczących sposobu prowadzenia rozpraw, uwzględniając zmieniające się okoliczności, w tym sytuację epidemiologiczną. Ważne jest znalezienie równowagi między efektywnością procesu a zapewnieniem uczciwego i sprawiedliwego postępowania. W związku z powyższymi kwestiami, decyzja o prowadzeniu rozpraw w sprawach rozwodowych stacjonarnie czy zdalnie powinna być podejmowana indywidualnie przez sąd, uwzględniając wszystkie istotne czynniki, w tym potrzeby stron, warunki oraz możliwości techniczne. Istotne jest, aby każde postępowanie było prowadzone w sposób zapewniający równość stron oraz prawidłowy i sprawiedliwy przebieg procesu.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego i rozwodu
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Zgodnie z polskim prawem, zabranie cudzego samochodu bez zgody właściciela jest traktowane jako przestępstwo, które jest uregulowane w Kodeksie Karnym. Artykuł 289 Kodeksu Karnego określa sankcje dla osób, które dokonują zaboru pojazdu. Co za to jednak grozi w praktyce?
Zabór cudzego samochodu
W przypadku tego przestępstwa mamy do czynienia z tzw. zaborem pojazdu w celu krótkotrwałego użycia. Polega to na tym, że kto zabiera w celu krótkotrwałego użycia cudzy pojazd mechaniczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jak wskazywał Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 30 maja 2019 roku (sygn. akt II AKa 90/19): ,,Istotą przestępstwa opisanego w art. 289 § 1 k.k. jest penalizacji celowych działań podejmowanych rzeczywiście wbrew woli właściciela lub uprawnionego dysponenta samochodu, a nie regulowanie normami karnymi zasad udostępniania pojazdów w relacjach rodzinnych czy koleżeńskich. Nie można przyjąć dokonania zaboru pojazdu w sytuacji kiedy sprawca ma zgodę osoby uprawnionej na korzystanie z pojazdu lub jest przekonany w oparciu o rzeczywiście istniejące przesłanki, że taką zgodę posiada”.
Szczególnie istotne jest tutaj ochranianie własności i posiadania rzeczy, takiej jak pojazd mechaniczny. Konkretnie, istnieje potrzeba ochrony prawa do użytkowania pojazdu, czerpania z niego korzyści, co związane jest z zachowaniem jego nienaruszalności i integralności. Realizacja tego przestępstwa polega zaś na zabraniu pojazdu. Jeśli sprawca przesunął pojazd w inne miejsce, gdzie próbował uruchomić silnik, można przyjąć, że doszło do zabrania. Obiektem tego działania jest cudzy pojazd mechaniczny.
Zabór pojazdu jest czynem materialnym. Skutkiem tego działania jest utrata kontroli nad pojazdem przez osobę uprawnioną i przejęcie kontroli nad nim przez sprawcę. Istotne jest także to, iż nie ma znaczenia, czy sprawca faktycznie użył pojazdu. Wystarczy, że przejął nad nim kontrolę. Użycie pojazdu nie jest istotne dla samego aktu zabrania ani jego skutków, ale odnosi się do zamiarów sprawcy.
Jest to przestępstwo kierunkowe, możliwe do popełnienia tylko w intencji bezpośredniej. Główną cechą, która odróżnia zabór pojazdu mechanicznego od kradzieży, jest zamiar działania sprawcy. Zabór pojazdu polega na tym, że sprawca zabiera pojazd w celu krótkotrwałego użycia. Chodzi o korzystanie z pojazdu zgodnie z jego przeznaczeniem "Krótkotrwałe" używanie oznacza tutaj brak intencji przejęcia pojazdu na własność. Jak wskazuje także M. Mozgawa w komentarzu do Kodeksu karnego, artykuł 289 k.k. stanowi lex specialis wobec wykroczenia samowolnego użycia cudzej rzeczy ruchomej (art. 127 k.w.).
Odpowiedzialność karna
Ustawodawca przewidział także kwalifikowane typy tego czynu. Jeżeli bowiem sprawca czynu pokonuje zabezpieczenie pojazdu przed jego użyciem przez osobę nieupoważnioną, pojazd stanowi mienie znacznej wartości albo sprawca następnie porzuca pojazd w stanie uszkodzonym lub w takich okolicznościach, że zachodzi niebezpieczeństwo utraty lub uszkodzenia pojazdu albo jego części lub zawartości – to wtedy sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do aż lat 8.
Jeżeli natomiast taki czyn popełniono używając przemocy lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. W przypadku popełnienia tego przestępstwa sąd może wymierzyć grzywnę obok kary pozbawienia wolności. Jeśli zaś ten czyn popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Reasumując, zabranie cudzego samochodu bez zgody właściciela jest surowo karane zgodnie z polskim prawem. Artykuł 289 Kodeksu Karnego przewiduje sankcje w postaci kary pozbawienia wolności dla osób dopuszczających się tego rodzaju przestępstwa. Ponadto, sprawca może być zobowiązany do naprawienia wyrządzonych szkód oraz podlegać roszczeniom na gruncie postępowania cywilnego. Dlatego też, kradzież pojazdu jest poważnym naruszeniem prawa, które może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych dla sprawcy.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
W polskim prawie rodzinnym kuratela jest instytucją mającą na celu ochronę interesów osób, które nie są w pełni zdolne do samodzielnego podejmowania określonych decyzji. W niektórych przypadkach może pojawić się pytanie, czy kuratelę można uchylić oraz czy kuratora można odwołać.
Uchylenie kurateli
Uchylenie kurateli może zwykle nastąpić w przypadku, gdy osoba, która była pod kuratelą, odzyskała albo uzyskała zdolność do samodzielnego podejmowania decyzji. Procedura uchylenia kurateli jest uregulowana w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Podstawową zasadą jest, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, organ państwowy, który ustanowił kuratora, uchyli kuratelę, gdy odpadnie jej cel. Poza tym, także jeżeli kurator został ustanowiony do załatwienia poszczególnej sprawy, kuratela ustaje z chwilą ukończenia tej sprawy. Tak samo, w razie uchylenia ubezwłasnowolnienia kuratela ustaje z mocy prawa.
Wobec tego, zgodnie z art. 180 k.r.o. byt kurateli może zakończyć się:
1) wskutek uchylenia kurateli przez organ, który ustanowił kuratora;
2) wskutek wygaśnięcia ex lege – z chwilą ukończenia sprawy, do której załatwienia został ustanowiony kurator czy też w razie uchylenia ubezwłasnowolnienia,
Kuratela nie jest więc na zawsze. Rozwiązanie kurateli na podstawie postanowienia sądu różni się od zakończenia kurateli zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Na przykład, zgodnie z art. 181 § 2 k.r.o., gdy uchylone zostaje ubezwłasnowolnienie częściowe osoby, kuratela
automatycznie wygasa zgodnie z prawem. Zgodnie z art. 182 zd. 2 k.r.o., kuratela nad dzieckiem poczętym kończy się natomiast z chwilą narodzin dziecka, Według zaś art. 180 § 1 k.r.o., kuratela nie kończy się w momencie osiągnięcia celu, ale po orzeczeniu przez sąd opiekuńczy uchylającego kuratelę. To sąd ma uprawnienie do oceny, czy cel kurateli został osiągnięty. Na przykład sąd opiekuńczy może uchylić kuratelę dla osoby nieobecnej, gdy ustali się jej miejsce pobytu. Kuratela może również zostać zakończona na wniosek zainteresowanej osoby. Przepis ten wprost dotyczy osób niepełnosprawnych, zgodnie z art. 183 § 2 k.r.o.
Odwołanie kuratora
Jak wskazuje G. Jędrejek w komentarzu do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, typowym scenariuszem kończącym kuratelę jest jej uchylenie przez organ, który mianował kuratora. Taka decyzja organu może być podejmowana z własnej inicjatywy lub w odpowiedzi na wniosek osoby, dla której kurator został wyznaczony. Uchylenie kurateli, zgodnie z przepisem art. 180 § 1 k.r.o., jest wynikiem orzeczenia sądu opiekuńczego. Sąd ten może podjąć działania nawet bez konieczności występowania z wnioskiem.
Zgodnie z poglądem przedstawionym w literaturze i orzecznictwie, właściwe jest przyjąć, że zakończenie kurateli bez decyzji organu właściwego następuje nie tylko w przypadku, gdy została ona ustanowiona w celu rozstrzygnięcia określonej sprawy lub gdy przewiduje to wyraźny przepis prawa, lecz także gdy wynika to "z istoty" samej kurateli. Przykładem kurateli ustanowionej dla załatwienia konkretnej sprawy jest na przykład kuratela procesowa, która zasadniczo wygasa po prawomocnym zakończeniu postępowania. Do tego, zgodnie z jasnym brzmieniem przepisu prawa, kuratela dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustaje w przypadku uchylenia ubezwłasnowolnienia, a kuratela nad dzieckiem kończy się z momentem jego narodzin (art. 181 § 1 i art. 182 k.r.o.).
Zakończenie kurateli wynikające z samej istoty tej instytucji, bez konieczności wydania decyzji, występuje na przykład po zakończeniu pobytu osoby w szpitalu psychiatrycznym, dla której kuratela została ustanowiona na mocy art. 44 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Wygaśnięcie tej kurateli wynika pośrednio z brzmienia przepisu, który przewiduje ustanowienie kurateli dla "osoby przebywającej w szpitalu psychiatrycznym". Ponieważ możliwe jest zakończenie kurateli ex lege – w wyniku osiągnięcia jej celu, ważne jest, aby orzeczenia sądów ustanawiających kuratora były jednoznaczne, ponieważ nie można domniemywać kompetencji tak ustanowionego przedstawiciela.
Wniosek o uchylenie kurateli lub odwołanie kuratora powinien być składany przez osobę zainteresowaną lub jej przedstawiciela prawnego i powinien zawierać uzasadnienie oraz dowody popierające wniosek. Warto podkreślić, że procedury uchylenia kurateli oraz odwołania kuratora są ściśle uregulowane w polskim prawie rodzinnym, a ich zastosowanie zależy od indywidualnych okoliczności każdej sprawy oraz interesów osoby objętej kuratelą.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego i kurateli
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Nieobyczajny wybryk, zgodnie z polskim prawem wykroczeń, jest określony jako zachowanie sprzeczne z normami moralnymi lub społecznymi, które narusza porządek publiczny, lecz nie kwalifikuje się jako przestępstwo. Jest to kategoria wykroczeń, która obejmuje szeroki zakres działań, takich jak obsceniczne zachowanie, hałasowanie w miejscach publicznych, niszczenie mienia, czy zakłócanie spokoju. Co za to grozi?
Nieobyczajny wybryk
Pojęcie "nieobyczajny wybryk" nie jest ściśle zdefiniowane w polskim Kodeksie wykroczeń, jednakże jest używane do opisu różnych czynów, które nie są akceptowalne w społeczeństwie, ale nie są na tyle poważne, aby być traktowane jako przestępstwa. Przedmiotem ochrony w tym wypadku jest obyczajność publiczna. Przykłady zachowań, które mogą być uznane za nieobyczajne wybryki, obejmują:
- zakłócanie porządku publicznego poprzez nadmierny hałas,
- spożywanie alkoholu w miejscach niedozwolonych,
- publiczne wyrażanie agresji lub obrażanie innych osób,
- załatwienie potrzeb fizjologicznych w miejscach publicznych,
Jak wskazywał np. Sąd Okręgowy w Zamościu w wyroku z dnia 1 stycznia 2009 roku: ,,Nieobyczajnego wybryku dopuszcza się także ten, kto w miejscu publicznym wykonuje obelżywy gest. Tzw. nieobyczajnym wybrykiem jest zachowanie, którego w konkretnych okolicznościach, miejscu i otoczeniu ze względu na przyjęte zwyczajowo normy współżycia społecznego nie należało się spodziewać, a które budzi w odczuciu społecznym gniew lub oburzenie” (sygn. akt II Waz 81/09).
I. Kulczycki i J. Zduńczyk uznali, że jest to „(...) czyn, który narusza dobre obyczaje i może wywołać publiczne zgorszenie. Pojęcie nieobyczajnego wybryku obejmuje także czyny obrażające wstydliwość (...). Nieobyczajny wybryk nie zawsze jest jednak czynem kolidującym tylko z obyczajnością lub poczuciem publicznej moralności i wstydliwości. Nieobyczajnym wybrykiem będzie również czyn prostacki, grubiański, jak też czyn nieprzyzwoity, sprzeciwiający się w sposób rażący dobrym obyczajom, lekceważący otoczenie i wywołujący nastrój oburzenia i potępienia ze strony osób spostrzegających go”.
Niewątpliwie pojęcie nieobyczajnego wybryku ma związek z zasadami współżycia społecznego. Nieobyczajny wybryk można zatem określić jako zachowanie lekceważące zasady współżycia społecznego i w konsekwencji mogące wywołać negatywną ocenę przeciętnego człowieka.
Jaka kara?
Za popełnienie nieobyczajnego wybryku grożą różne sankcje, w zależności od rodzaju czynu oraz jego skutków. Zasadą jest, zgodnie z art. 140 Kodeksu wykroczeń, że kto publicznie dopuszcza się nieobyczajnego wybryku, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 1500 złotych albo karze nagany. Sąd, rozpatrując każde konkretne przypadki, bierze pod uwagę okoliczności czynu, jego społeczne konsekwencje oraz ewentualne uprzednie wykroczenia sprawcy. Ważne jest również, aby sąd brał pod uwagę prawo do obrony godności osobistej i porządku publicznego.
Już z samej gramatycznej analizy przepisu wynika, że aby ponieść odpowiedzialność za ten czyn musimy, po pierwsze: dopuścić się nieobyczajnego wybryku, po drugie: dopuścić się go publicznie. W tym miejscu warto wskazać, iż jeśli dany wybryk wywoła skutek w postaci zgorszenia osoby trzeciej np. osoby zgłaszającej zdarzenie na policję, to czyn taki będzie już innym wykroczeniem – zakłóceniem spokoju lub porządku publicznego (art. 51 k.w.), za który można być ukaranym surowszą karą grzywny (do 5.000 zł) a także karą ograniczenia wolności czy aresztu.
Karanym na podstawie art. 140 k.w. nieobyczajnym wybrykiem jest tylko taki czyn, którego sprawca dopuścił się publicznie. Oznacza to, iż musi mieć on miejsce w przestrzeni publicznej, tak aby inne osoby były narażone na zgorszenie z uwagi na wystąpienie takiego czynu. Sprawcą tego wykroczenia może być każdy człowiek zdolny do ponoszenia odpowiedzialności za wykroczenie. Jest to więc wykroczenie powszechne.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa wykroczeń
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Kuratela w prawie rodzinnym to instytucja mająca na celu ochronę interesów osoby niezdolnej do samodzielnego zarządzania swoimi sprawami osobistymi lub majątkowymi. Kiedy jest jednak ona ustanawiana i na czym polega? Odpowiadamy w dzisiejszym artykule.
Kuratela w prawie rodzinnym
Zasadą jest, że kuratora ustanawia się w wypadkach przewidzianych w ustawie Kodeks rodzinny i opiekuńczy. W zakresie nieuregulowanym przez przepisy, które przewidują ustanowienie kuratora, stosuje się odpowiednio do kurateli przepisy o opiece. Organ państwowy, który ustanowił kuratora, przyzna mu na jego żądanie stosowne wynagrodzenie za sprawowanie kurateli. Wynagrodzenie pokrywa się z dochodów lub z majątku osoby, dla której kurator jest ustanowiony, a jeżeli osoba ta nie ma odpowiednich dochodów lub majątku, wynagrodzenie pokrywa ten, kto żądał ustanowienia kuratora. Wynagrodzenia natomiast nie przyznaje się, jeżeli nakład pracy kuratora jest nieznaczny, a sprawowanie kurateli czyni zadość zasadom współżycia społecznego.
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, organ państwowy, który ustanowił kuratora, uchyli kuratelę, gdy odpadnie jej cel. Jeżeli kurator został zaś ustanowiony do załatwienia poszczególnej sprawy, to wtedy kuratela ustaje z chwilą ukończenia tej sprawy. Kuratora można ustanowić także dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo – wtedy jej kurator jest powołany do jej reprezentowania i do zarządu jej majątkiem tylko wtedy, gdy sąd opiekuńczy tak postanowi. W razie uchylenia ubezwłasnowolnienia kuratela ustaje z mocy prawa. Dla dziecka poczętego, lecz jeszcze nieurodzonego, ustanawia się kuratora, jeżeli jest to potrzebne do strzeżenia przyszłych praw dziecka. Kuratela ustaje z chwilą urodzenia się dziecka.
Często zatem kuratela w prawie rodzinnym jest instrumentem mającym na celu zapewnienie opieki i wsparcia osobom niezdolnym do samodzielnego działania, a jednocześnie chroniąc ich prawa i interesy. Jej celem jest zapewnienie godnego życia i ochrony dla osób, które nie są w stanie samodzielnie zarządzać swoimi sprawami.
Rola kuratora
Kurator może być ustanowiony także dla osoby niepełnosprawnej. Jeżeli pełnoletnia osoba niepełnosprawna potrzebuje wsparcia w prowadzeniu wszelkich spraw, spraw określonego rodzaju albo załatwieniu określonej sprawy, to wówczas właśnie ustanawia się dla niej kuratora. Zakres obowiązków i uprawnień kuratora określa sąd opiekuńczy.
Kurator dla osoby niepełnosprawnej jest powołany do jej reprezentowania tylko wtedy, gdy sąd tak postanowi. Sąd opiekuńczy może określić sprawę lub zakres spraw wskazanych w postanowieniu o ustanowieniu kuratora, w których jest on uprawniony do reprezentowania osoby niepełnosprawnej. Kuratorem może wtedy zostać ustanowiona osoba pełnoletnia, która wyraziła na to zgodę i której kwalifikacje osobiste uzasadniają przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z powierzonych jej obowiązków kuratora osoby niepełnosprawnej. Osoba niepełnosprawna może także sama wskazać kandydata na kuratora.
Przy wyborze kuratora i określeniu zakresu jego obowiązków oraz uprawnień sąd opiekuńczy uwzględnia w szczególności sposób funkcjonowania osoby niepełnosprawnej, w tym w zakresie jej funkcji intelektualnych oraz sposobu porozumiewania się z otoczeniem. W takim wypadku kurator uzgadnia z osobą niepełnosprawną sposób prowadzenia lub załatwienia spraw i informuje osobę niepełnosprawną o podjętych działaniach oraz ich wynikach, tak aby mogła podejmować decyzje i działania odpowiednie do aktualnego stanu sprawy. Kuratelę uchyla się na żądanie osoby niepełnosprawnej, dla której była ustanowiona.
Ostatni z przypadków dotyczy kuratora dla osoby nieobecnej. Zasadniczo bowiem dla ochrony praw osoby, która z powodu nieobecności nie może prowadzić swoich spraw, a nie ma pełnomocnika, ustanawia się kuratora. To samo dotyczy wypadku, gdy pełnomocnik nieobecnego nie może wykonywać swoich czynności albo gdy je wykonywa nienależycie. Kurator powinien przede wszystkim postarać się o ustalenie miejsca pobytu osoby nieobecnej i zawiadomić ją o stanie jej spraw. Trzeba jednak wskazać, że nie ustanawia się kuratora dla ochrony praw osoby, jeżeli istnieją przesłanki uznania jej za zmarłą.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego i kurateli
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Artykuł 252 Kodeksu Karnego (KK) reguluje przestępstwo wzięcia zakładnika. W polskim prawie karalne jest nielegalne zatrzymanie lub porwanie osoby, zwanego zakładnikiem, w celu wymuszenia określonej korzyści, np. wykupu, uwolnienia więźnia czy też zmuszenia do wykonania określonych działań lub odstąpienia od nich przez organy państwowe lub inne osoby. Jakie grożą za to kary?
Wzięcie zakładnika
Zgodnie z artykułem 252 KK, przestępstwo wzięcia zakładnika ma miejsce wtedy, gdy sprawca bezprawnie zatrzymuje lub porusza się wbrew woli osoby, a celem tego działania jest uzyskanie określonej korzyści lub zmuszenie do wykonania określonych działań. Czynność sprawcza polega w tym przypadku na tym, że sprawca bierze lub przetrzymuje zakładnika w celu zmuszenia organu państwowego lub samorządowego, instytucji, organizacji, osoby fizycznej lub prawnej albo grupy osób do określonego zachowania się.
W tym przestępstwie istotne jest zabezpieczenie zarówno prawidłowego funkcjonowania organów państwowych, samorządowych, instytucji, organizacji oraz osób prawnych i publicznych (czyli porządek publiczny), jak również zachowanie wolności i nietykalności jednostki. Sprawca może działać wobec organów państwowych lub samorządowych, instytucji, organizacji, osób fizycznych lub prawnych, a nawet grup osób, co oznacza, że każdy, zarówno pojedynczy, jak i zbiorowy podmiot, fizyczny i prawny, może być przedmiotem oddziaływania przestępstwa. Nie jest wymagane formalne zorganizowanie grupy osób, wystarczy jej faktyczne istnienie.
Zabieranie zakładnika, zgodnie z artykułem 252 § 1 KK, polega na bezprawnym ograniczeniu wolności konkretnej osoby wbrew jej woli. Natomiast zatrzymanie zakładnika oznacza utrzymywanie bezprawnego pozbawienia wolności już wziętej osoby. W działaniach zgodnych z artykułem 252 § 1 KK głównym obiektem jest osoba, która została wzięta jako zakładnik. Jeśli sprawca umyślnie doprowadzi do śmierci zakładnika w związku z jego wzięciem, zostaną spełnione warunki ustawowego przestępstwa określonego w artykule 148 § 2 pkt 2 Kodeksu Karnego.
Odpowiedzialność karna
Jeśli chodzi o odpowiedzialność karną z tego tytułu, to osoba dokonująca tego przestępstwa, zasadniczo podlega karze pozbawienia wolności od lat 3 do 20. Jeżeli natomiast czyn wzięcia zakładnika łączył się ze szczególnym udręczeniem zakładnika, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 5 do 25. Jest to kwalifikowany typ tego przestępstwa, zatem i odpowiedzialność karna jest w tym wypadku zaostrzona.
Dodatkowo, także ten, kto czyni przygotowania do popełnienia tego przestępstwa, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Wzięcie zakładnika stanowi zatem jeden z tych przypadków, kiedy samo przygotowanie do popełnienia przestępstwa wiąże się już z odpowiedzialnością karną. Mimo tego, nie podlega karze za przestępstwo wzięcia zakładnika ten, kto odstąpił od zamiaru wymuszenia i zwolnił zakładnika. Wreszcie, sąd może też zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary wobec sprawcy czynu określonego w § 2 (czyli typu kwalifikowanego, tj. wzięcia zakładnika połączonego ze szczególnym udręczeniem), który odstąpił od zamiaru wymuszenia i zwolnił zakładnika, a stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, jeżeli odstąpienie od zamiaru wymuszenia i zwolnienie zakładnika nastąpiło dobrowolnie.
Warto także wspomnieć, iż w przypadku przestępstw związanych z wzięciem zakładnika, szczególnie gdy mają one charakter międzynarodowy, współpraca międzynarodowa jest kluczowa dla skutecznego ścigania sprawców i zapewnienia bezpieczeństwa ofiarom. Polska współpracuje z innymi państwami w celu zwalczania tego rodzaju przestępczości i przestrzegania prawa międzynarodowego.
Podsumowując, wzięcie zakładnika jest surowo karane w polskim prawie karnym, a sprawcy takich czynów grozi poważna kara pozbawienia wolności. Wymiar kary zależy od okoliczności konkretnego przypadku oraz skali przestępstwa. Jednocześnie, zapewnienie bezpieczeństwa ofiarom tego rodzaju przestępstw jest priorytetem organów ścigania.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Opieka sądowa nad dzieckiem to proces, w którym sąd decyduje o tym, kto będzie odpowiedzialny za opiekę i wychowanie dziecka, zwłaszcza gdy rodzice nie są w stanie lub nie są odpowiednimi opiekunami. Nadzór nad tym procesem oraz nad dalszymi kwestiami dotyczącymi dobra dziecka spoczywa na różnych podmiotach. Czy można jednak z takiej opieki kogoś zwolnić?
Nadzór nad opieką
Zasadą w tym przypadku jest, iż to sąd opiekuńczy wykonuje nadzór nad sprawowaniem opieki, zaznajamiając się bieżąco z działalnością opiekuna oraz udzielając mu wskazówek i poleceń. Sąd opiekuńczy może także żądać od opiekuna wyjaśnień we wszelkich sprawach należących do zakresu opieki oraz przedstawiania dokumentów związanych z jej sprawowaniem.
Sądy rodzinne pełnią zatem kluczową rolę w nadzorze nad opieką sądową nad dziećmi. To właśnie one podejmują decyzje dotyczące przyznania opieki nad dzieckiem, ustalającego czas spędzania z każdym rodzicem oraz inne aspekty związane z dobrobytem dziecka. Sądy rodzinne biorą pod uwagę różne czynniki, takie jak zdolność opiekunów do zapewnienia odpowiedniej opieki i wychowania, dobre relacje z dzieckiem oraz ewentualne czynniki ryzyka dla dziecka.
W związku z tym, opiekun obowiązany jest, w terminach oznaczonych przez sąd opiekuńczy, nie rzadziej niż co roku, składać temu sądowi sprawozdania dotyczące osoby pozostającego pod opieką oraz rachunki z zarządu jego majątkiem. Jeżeli dochody z majątku nie przekraczają zaś prawdopodobnych kosztów utrzymania i wychowania pozostającego pod opieką, sąd opiekuńczy może zwolnić opiekuna od przedstawiania szczegółowych rachunków z zarządu; w wypadku takim opiekun składa tylko ogólne sprawozdanie o zarządzie majątkiem.
W takim przypadku sąd opiekuńczy bada sprawozdania i rachunki opiekuna pod względem rzeczowym i rachunkowym, zarządza w razie potrzeby ich sprostowanie i uzupełnienie oraz orzeka, czy i w jakim zakresie rachunki zatwierdza. Co jednak istotne, zatwierdzenie rachunku przez sąd opiekuńczy nie wyłącza odpowiedzialności opiekuna za szkodę wyrządzoną nienależytym sprawowaniem zarządu majątkiem.
Zwolnienie z opieki
Warto także wskazać, że jeżeli opiekun nie sprawuje należycie opieki, sąd opiekuńczy wyda odpowiednie zarządzenia. Nadto, w polskim prawie rodzinnym istnieją określone sytuacje, w których opiekun może być zwolniony ze sprawowania opieki nad dzieckiem. Zwolnienie to może być decyzją sądu rodzinnego i jest podejmowane w celu ochrony dobra dziecka oraz jego praw.
Zasadniczo z ważnych powodów sąd opiekuńczy może na żądanie opiekuna zwolnić go z opieki. Oprócz tego, sąd opiekuńczy zwolni opiekuna, jeżeli z powodu przeszkód faktycznych lub prawnych opiekun jest niezdolny do sprawowania opieki albo dopuszcza się czynów lub zaniedbań, które naruszają dobro pozostającego pod opieką. Jeżeli sąd opiekuńczy nie postanowił inaczej, opiekun obowiązany jest prowadzić nadal pilne sprawy związane z opieką aż do czasu jej objęcia przez nowego opiekuna.
Z uwagi na to, opiekun, który systematycznie zaniedbuje swoje obowiązki względem dziecka, może być pozbawiony prawa do opieki nad nim. Zaniedbanie może obejmować brak zapewnienia odpowiedniej opieki zdrowotnej, edukacji, bezpieczeństwa lub emocjonalnego wsparcia. Jeśli np. istnieją dowody na to, że opiekun stosuje przemoc fizyczną, psychiczną lub seksualną wobec dziecka, może to stanowić podstawę do zwolnienia go ze sprawowania opieki. Również jeśli opiekun systematycznie nie spełnia podstawowych potrzeb dziecka, nie zapewnia mu odpowiedniej opieki czy też nie angażuje się w jego życie, może zostać pozbawiony prawa do opieki nad nim. W razie zwolnienia opiekuna lub ustania opieki opiekun obowiązany jest złożyć w ciągu trzech miesięcy rachunek końcowy z zarządu majątkiem. W niektórych przypadkach sąd opiekuńczy może zwolnić opiekuna od obowiązku składania rachunku końcowego.
Poza tym, także gdy małoletni osiągnie pełnoletność albo gdy przywrócona zostanie nad nim władza rodzicielska, opieka ustaje z mocy prawa. Jeżeli natomiast w chwili ustania opieki zachodzi przeszkoda do natychmiastowego przejęcia zarządu majątkiem przez osobę, która pozostawała pod opieką, albo przez jej przedstawiciela ustawowego lub spadkobierców, opiekun obowiązany jest nadal prowadzić pilne sprawy związane z zarządem majątku, chyba że sąd opiekuńczy postanowi inaczej. Niezwłocznie po swym zwolnieniu lub po ustaniu opieki opiekun obowiązany jest oddać osobie, która pozostawała pod opieką, albo jej przedstawicielowi ustawowemu lub spadkobiercom zarządzany przez siebie majątek tej osoby.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego i opieki
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Odpowiedzialność karna za żebranie w polskim prawie wykroczeń jest uregulowana w Kodeksie wykroczeń. Żebranie jest traktowane jako nielegalna forma proszenia o pomoc finansową lub innego rodzaju wsparcie na ulicy lub w miejscach publicznych. Co jednakże za to grozi?
Żebranie
Żebranie jest zdefiniowane jako zachowanie polegające na proszeniu o pieniądze lub inne świadczenia majątkowe, z użyciem gestów, słów lub innych zachowań, które sugerują potrzebę pomocy finansowej lub materialnej. Osoba podejrzana o żebranie może być zatrzymana przez organy ścigania, a następnie przesłuchana w celu ustalenia okoliczności sprawy. W przypadku stwierdzenia winy, sprawa zostaje skierowana do sądu, który podejmuje decyzję w sprawie wymierzenia kary.
Jak wskazuje zaś Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 19 lutego 2008 roku: ,,Natarczywe domaganie się pieniędzy w rozumieniu art. 58 § 2 k.w. nigdy nie wiąże się, w przypadku ich otrzymania, ze zwrotem. Sprawca takiego wykroczenia staje się ich właścicielem, ale żebractwo nawet niezwykle natarczywe nie może być utożsamiane z rozbojem. Podobnie rzecz ma się z przestępstwem z art. 191 § 1 k.k., tj. przemoc lub groźba bezprawna w celu zmuszenia innej osoby do określonego zachowania, gdzie brak możliwości ustalenia zamiaru zaboru w celu przywłaszczenia uniemożliwi zawsze uznanie takiego zachowania za przestępstwo rozboju”.
Jedną z głównych przyczyn żebrania jest brak środków do życia oraz ubóstwo, które sprawiają, że ludzie nie są w stanie zapewnić sobie podstawowych potrzeb, takich jak jedzenie, schronienie czy opieka zdrowotna. Osoby bezrobotne lub te, które nie mają dostępu do pracy o godziwym wynagrodzeniu, często zmuszone są sięgać po żebractwo jako jedyny sposób na przetrwanie. Czasem także osoby uzależnione od substancji psychoaktywnych często sięgają po żebranie, aby zdobyć pieniądze na swoje nałogi. Żebranie publiczne często prowadzi do marginalizacji i wykluczenia społecznego, ponieważ osoby żebrzące często są traktowane przez społeczeństwo jako obciążenie lub zagrożenie.
Odpowiedzialność karna
Zasadą jest wówczas, że osoba, która mając środki egzystencji lub będąc zdolny do pracy, żebrze w miejscu publicznym, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1500 złotych albo karze nagany. Oznacza to, że znamiona wykroczenia zostaną zrealizowane, gdy sprawca:
- ma środki egzystencji i jest zdolny do pracy;
- nie ma wprawdzie środków egzystencji, ale jest zdolny do pracy;
- jest niezdolny do pracy, ale ma środki egzystencji.
Natomiast kto żebrze w miejscu publicznym w sposób natarczywy lub oszukańczy, podlega karze aresztu albo ograniczenia wolności. W tym wypadku wyłączona jest zatem możliwość orzeczenia kary nagany i grzywny, a zostało to zastąpione przez ustawodawcę przez karę aresztu.
W artykule 58 ustawy ustanowiono zatem dwa przestępstwa związane z żebractwem. Pierwszy paragraf zakłada, że osoba mająca środki do życia lub zdolna do pracy nielegalnie żebra w miejscu publicznym, podczas gdy drugi punkt zabrania natarczywego lub oszukańczego żebrania w miejscach publicznych. Celem tego przepisu jest ochrona porządku publicznego, który może być poważnie zakłócony przez praktykę żebrania. Celem ustawy jest również ochrona społeczeństwa przed nadużyciami oraz natarczywym żebractwem. Zakazane zachowanie polega na proszeniu o jałmużnę, co jest zdefiniowane jako żebranie.
To wykroczenie ma charakter formalny, a do jego dokonania nie jest wymagane uzyskanie ofiary w postaci jałmużny. Miejsce publiczne wskazane w tym przepisie to zaś obszar dostępny dla nieokreślonej liczby osób, gdzie ludzie mogą swobodnie przebywać. Obejmuje to także miejsca, do których dostęp możliwy jest po zakupieniu biletu, takie jak środki komunikacji publicznej, kina, teatry czy stadiony.
Reasumując, żebranie w Polsce jest traktowane jako wykroczenie, za które grożą kary takie jak nagana, ograniczenie wolności czy też grzywna. Jest to forma nielegalnego proszenia o pomoc finansową lub materialną, która jest ścigana przez organy ścigania i sądy. Żebranie publiczne jest złożonym zjawiskiem, którego przyczyny i skutki są głęboko zakorzenione w społeczno-ekonomicznych realiach danego społeczeństwa. Aby skutecznie przeciwdziałać temu zjawisku, konieczne jest opracowanie kompleksowych programów pomocy społecznej oraz rozwiązań mających na celu likwidację przyczyn ubóstwa i wykluczenia społecznego.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i wykorczeń
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
Opieka nad osobami wymagającymi wsparcia, szczególnie na gruncie prawa rodzinnego, to odpowiedzialne zadanie wymagające zarówno empatii, jak i znajomości przepisów prawnych. Warto zastanowić się zatem nad tym, w jaki sposób należy sprawować taką opiekę.
Sprawowanie opieki
Opiekun ma za zadanie reprezentować i chronić interesy osoby, której opieki został powierzony. Jest to rola opieka, który to działa zgodnie z zasadą dobra osoby, nad którą sprawuje opiekę. Opiekun obowiązany jest wykonywać swe czynności z należytą starannością, jak tego wymaga dobro pozostającego pod opieką i interes społeczny.
Opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką; podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego. Do sprawowania opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Opiekun zwykle także zapewnia podopiecznemu odpowiednie warunki życia, w tym opiekę zdrowotną, wyżywienie, schronienie oraz edukację, jeśli jest to wymagane. Często podejmuje on także pewne decyzje w imieniu podopiecznego w kwestiach prawnych, finansowych, zdrowotnych oraz osobistych. Decyzje te powinny być podejmowane zgodnie z najlepszymi interesami podopiecznego. Opiekun powinien utrzymywać także regularny kontakt z podopiecznym, dbając o jego dobrostan fizyczny, psychiczny i emocjonalny.
Wiąże się to z tym, że opiekun powinien uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego albo, w przypadkach wskazanych w art. 6401 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, sądu spadku we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego. O decyzjach w ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego opiekun powinien też informować jego rodziców, którzy uczestniczą w sprawowaniu bieżącej pieczy nad osobą dziecka i w jego wychowaniu.
Obowiązki opiekuna
Trzeba przy tym pamiętać, iż jeżeli opiekun doznaje przemijającej przeszkody w sprawowaniu opieki, sąd opiekuńczy może ustanowić kuratora. Opiekun nie może reprezentować osób pozostających pod jego opieką:
- przy czynnościach prawnych między tymi osobami;
- przy czynnościach prawnych między jedną z tych osób a opiekunem albo jego małżonkiem, zstępnymi, wstępnymi lub rodzeństwem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz osoby pozostającej pod opieką.
Poza tym, niezwłocznie po objęciu opieki opiekun obowiązany jest sporządzić inwentarz majątku osoby pozostającej pod opieką i przedstawić go sądowi opiekuńczemu. Ewentualnie Sąd opiekuńczy może zwolnić opiekuna od obowiązku sporządzenia inwentarza, jeżeli majątek jest nieznaczny. Opiekun ma obowiązek sprawowania opieki nad majątkiem podopiecznego w sposób rzetelny i zgodny z jego interesem. Może obejmować to m.in. zarządzanie finansami, nieruchomościami oraz innymi aktywami podopiecznego.
Sąd opiekuńczy może również zobowiązać opiekuna do złożenia do depozytu sądowego kosztowności, papierów wartościowych i innych dokumentów należących do pozostającego pod opieką. Przedmioty te nie mogą być odebrane bez zezwolenia sądu opiekuńczego. Natomiast gotówka pozostającego pod opieką, jeżeli nie jest potrzebna do zaspokajania jego uzasadnionych potrzeb, powinna być złożona przez opiekuna w instytucji bankowej. Opiekun może podejmować ulokowaną gotówkę tylko za zezwoleniem sądu opiekuńczego.
W związku z tym, Sąd opiekuńczy przyzna opiekunowi za sprawowanie opieki na jego żądanie stosowne wynagrodzenie okresowe albo wynagrodzenie jednorazowe w dniu ustania opieki lub zwolnienia go od niej. Opiekun może też żądać od pozostającego pod opieką zwrotu nakładów i wydatków związanych ze sprawowaniem opieki. Do roszczeń z tego tytułu stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Podsumowując, rola opiekuna na gruncie prawa rodzinnego w Polsce to poważne zadanie wymagające odpowiedzialności, wiedzy prawnej oraz umiejętności interpersonalnych. Dbałość o dobro i interesy podopiecznego oraz przestrzeganie obowiązujących przepisów są kluczowe dla skutecznego wykonywania tego zadania.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego i opieki
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
- Adwokat Katarzyna Bórawska
- Kategoria: Blog
W polskim prawie wykroczeń istnieją przepisy mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa publicznego poprzez regulowanie kwestii posiadania niebezpiecznych przedmiotów w miejscach publicznych. Jednym z takich przepisów jest artykuł 50a Kodeksu wykroczeń, który określa kary za samo posiadanie niebezpiecznych przedmiotów. Jakie grożą za to sankcje karne? Odpowiadamy.
Niebezpieczne przedmioty
Rozważenia wymaga zatem to, co należy rozumieć pod pojęciem miejsca publicznego oraz niebezpiecznego przedmiotu. Jeśli chodzi o miejsce publiczne, to termin ten obejmuje wszelkie miejsca ogólnie dostępne dla publiczności, takie jak ulice, place, parki, skwery, obiekty użyteczności publicznej itp. Nie musi to być posiadanie długotrwałe, stałe, decydujące jest stwierdzenie posiadania takiego niebezpiecznego przedmiotu w określonym czasie, w określonej sytuacji.
W zakresie niebezpiecznych przedmiotów zaś chodzi o broń, narzędzia lub przedmioty mogące stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia osób lub mienia. Mogą to być np. noże, kije bejsbolowe, butelki szklane, narzędzia ostrych krawędziach itp. Przepis nie wymienia wśród tych przedmiotów broni palnej, nielegalne posiadanie broni może być karane na podstawie art. 263 § 2 k.k. niezależnie od okoliczności, w których dana osoba (sprawca) się znalazła. Posiadanie wymienionych przedmiotów oznacza dysponowanie nimi, władanie, niezależnie od własności tego przedmiotu.
W tym wypadku nie wystarczy sama obecność przedmiotu w miejscu publicznym, konieczne jest także, aby okoliczności jego posiadania wskazywały na zamiar jego użycia w celu popełnienia przestępstwa. Świadczyć o tym może stan napięcia emocjonalnego związany z przebiegiem imprezy publicznej, awantura wywołana przez uczestników imprezy sportowej lub kulturalnej, podczas wiecu lub demonstracji zgromadzonych osób lub innego zgromadzenia.
Przepis ten ma na celu zapobieganie potencjalnym zagrożeniom dla bezpieczeństwa publicznego poprzez ograniczenie dostępu do niebezpiecznych przedmiotów w miejscach ogólnie dostępnych. Ma to chronić życie i zdrowie osób korzystających z tych miejsc oraz zapewnić spokój i porządek publiczny. Osoby agresywne zaopatrzone w niebezpieczne narzędzia mogą potęgować zagrożenie dla innych ludzi, a także mienia. Wykroczenie to może być popełnione tylko umyślnie, co wynika ze słów „zamiar użycia”. Czyn sprawcy może być popełniony z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym.
Kara w Kodeksie wykroczeń
Wówczas kto w miejscu publicznym posiada nóż, maczetę lub inny podobnie niebezpieczny przedmiot, a okoliczności jego posiadania wskazują na zamiar użycia go w celu popełnienia przestępstwa, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 3000 zł. Grzywna została określona na wysokim dolnym poziomie 3000 zł.
Tej samej karze podlega, kto będąc uczestnikiem przejazdu zorganizowanej grupy uczestników masowej imprezy sportowej, posiada przedmioty określone wcześniej lub wyroby pirotechniczne. W razie popełnienia któregoś ze wskazanych wykroczeń, orzeka się także przepadek przedmiotów stanowiących przedmiot wykroczenia, choćby nie stanowiły własności sprawcy. Rozwiązanie dotyczące środka karnego w postaci przepadku przedmiotu wykroczenia jest interesujące i ma odpowiednie praktyczne znaczenie. Sprawca traci niebezpieczne przedmioty i ani on, ani inna osoba nie będzie mogła ich użyć. Podmiotem tego wykroczenia może być każdy człowiek spełniający ogólne warunki zdolności do popełnienia czynu zabronionego.
Podsumowując, artykuł 50a Kodeksu wykroczeń stanowi istotne narzędzie w rękach organów ścigania do zwalczania wykroczeń związanych z niebezpiecznymi przedmiotami w miejscach publicznych. Jego przestrzeganie wpływa na podniesienie bezpieczeństwa oraz poprawę jakości życia społeczeństwa. Jednocześnie, jego egzekwowanie wymaga zrównoważonego podejścia, aby uniknąć nadmiernego represjonowania osób, które przypadkowo mogą posiadać takie przedmioty bez złych intencji.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
