Polsce odmowa sprzedaży towaru jest traktowana jako naruszenie praw konsumenta i może być karana zgodnie z przepisami kodeksu wykroczeń. Artykuł 135 Kodeksu wykroczeń stanowi podstawę prawną dla karania osób lub podmiotów, które odmawiają sprzedaży towaru w sytuacji, gdy istnieją do tego podstawy prawne.

Odmowa sprzedaży towaru

Według regulacji z art. 135 Kodeksu wykroczeń, kto, zajmując się sprzedażą towarów w przedsiębiorstwie handlu detalicznego lub w przedsiębiorstwie gastronomicznym, ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru, podlega karze grzywny.

Nie ma znaczenia, kto odmawia klientowi sprzedaży towaru. Może to być sprzedawca, kierownik, właściciel czy nawet osoba na zastępstwie, co stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 17 marca 2005 r. (I KZP 3/2005). Przepis stanowi, że "produkty przeznaczone do sprzedaży" obejmują wszystkie artykuły wystawione w sklepie (nawet na wystawie), które posiadają oznaczenie cenowe. Taki wniosek płynie z postanowień art. 543 Kodeksu cywilnego, który stwierdza, że "umieszczenie rzeczy w miejscu sprzedaży z widokiem na publiczność i opatrzenie ich ceną traktowane jest jako oferta sprzedaży". Nawet w przypadku braku ceny nie można jednoznacznie stwierdzić, że dany produkt nie jest przeznaczony do sprzedaży, chociaż może to być trudniejsze do udowodnienia klientowi.

Ukrywanie towaru obejmuje działania mające na celu uniemożliwienie klientowi świadomego dostępu do produktu w sklepie, takie jak jego ukrywanie lub inne manipulacje. Jest również zabronione wprowadzanie potencjalnego nabywcy w błąd, sugerując, że dany towar nie jest dostępny w danym sklepie. Odmowa sprzedaży nie stanowi wykroczenia, gdy oparta jest na uzasadnionej przyczynie. Taką uzasadnioną przyczyną może być, na przykład, sytuacja, w której sprzedaż narusza obowiązujące przepisy prawne. Dlatego odmowa sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, leków na receptę osobie bez odpowiedniego upoważnienia lub broni osobie bez wymaganego zezwolenia jest uzasadniona.

Kara w Kodeksie wykroczeń?

Odmowa sprzedaży musi nastąpić w okolicznościach, które nie budzą wątpliwości. Oznacza to, że sprzedawca musi być w stanie wykazać, że istnieją uzasadnione powody dla odmowy sprzedaży. Może to dotyczyć np. niedawnych regulacji wprowadzonych przez polskiego ustawodawcę związanych z zakazem sprzedaży niepełnoletnim napojów energetycznych o określonej zawartości kofeiny. Jeśli nie ma żadnych prawnych lub rzeczywistych przeszkód, które uniemożliwiają sprzedaż towaru, a sprzedawca mimo to odmawia, może to być uznane za wykroczenie.

Osoba lub podmiot odmawiający sprzedaży towaru wbrew przepisom kodeksu wykroczeń może być ukarana grzywną. Grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jeżeli za wykroczenie popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wymierzono karę aresztu, orzeka się obok tej kary również grzywnę, chyba że orzeczenie grzywny nie byłoby celowe. Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.

Omawiany artykuł ma na celu ochronę praw konsumentów przed arbitralnymi odmowami sprzedaży towarów przez sprzedawców. Artykuł ten wpisuje się w szerszy kontekst przepisów dotyczących ochrony konsumentów i prawnych obowiązków sprzedawców w Polsce, które mają na celu zapewnienie uczciwych praktyk handlowych.

Reasumując zatem, odmowa sprzedaży towaru w Polsce jest karana na podstawie artykułu 135 Kodeksu wykroczeń. Sprzedawca nie może odmówić sprzedaży towaru w okolicznościach, które nie budzą wątpliwości i gdy nie istnieją przeszkody prawne lub faktyczne dla dokonania tej sprzedaży. Ochrona ta ma na celu zapewnienie uczciwych praktyk handlowych i ochronę praw konsumentów.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa wykroczeń

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.