Adwokat Katarzyna Bórawska jest prawnikiem z kilkuletnim doświadczeniem zawodowym. Ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu gdzie między innymi reprezentowała swój uniwersytet w międzynarodowym konkursie prawniczym Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition. Następnie odbyła staż w Ambasadzie RP w Waszyngtonie oraz staż w Parlamencie Europejskim w Brukseli gdzie uczestniczyła w pracach m.in. Komisji Spraw Zagranicznych (AFET) oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony (SEDE).

Prawa pracownika są ważnym elementem związanym ze stosunkiem pracy nawiązywanym między pracownikiem a pracodawcą. Prawa te określone są głównie na gruncie Kodeksu pracy, a za ich naruszenie możliwe jest poniesienie odpowiedzialności z tego tytułu. Jakie regulacje w tym przedmiocie przewiduje jednak prawo karne?

Naruszanie praw pracownika

Odpowiedzialność karna pracodawcy za naruszanie praw pracownika, zgodnie z art. 218 Kodeksu Karnego, dotyczy sytuacji, gdy działania lub zaniechania pracododawcy prowadzą do rażącego naruszenia praw pracowniczych, co może skutkować sankcjami karnymi. Osoba taka jak pracodawca może ponosić odpowiedzialność karną, gdy działania lub zaniechania w zakresie zarządzania personelem, warunków pracy lub polityki organizacyjnej prowadzą do złośliwego lub uporczywego naruszenia praw pracowniczych.

Jeśli chodzi o przykłady naruszeń, to może obejmować ignorowanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, mobbing, dyskryminację, zaniedbania związane z ochroną zdrowia pracowników czy też łamanie przepisów dotyczących czasu pracy i wynagrodzenia. Istotne jest w tym przypadku, żeby naruszenie było złośliwe lub uporczywe, czyli wykraczające poza standardowe nieprawidłowości w miejscu pracy i dotkliwie naruszające prawa pracownika.

Jak wskazuje M. Mozgawa w komentarzu do Kodeksu karnego, „złośliwie” oznacza nie tylko zachowanie umyślne, lecz także nakierowane na cel w postaci chęci wyrządzenia innej osobie krzywdy, dolegliwości; niezbędne jest tu ustalenie, że naruszanie praw określonego pracownika nie ma żadnych racjonalnych przyczyn, motywowane jest jedynie personalną niechęcią do jego osoby. Natomiast ,,uporczywie” oznacza, że zachowanie sprawcy ma albo trwać przez pewien czas, albo powtarzać się kilkakrotnie, musi zawierać także świadomość niweczenia tym możliwości osiągnięcia stanu założonego przez praw.

Odpowiedzialność karna pracodawcy

Jak wskazuje bowiem art. 218 § 1a Kodeksu karnego, osoba, która, wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Dodatkowo sprawca, odmawiający ponownego przyjęcia do pracy, o której przywróceniu orzekł właściwy organ, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Natomiast osoba, która będąc zobowiązana orzeczeniem sądu do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia ze stosunku pracy, obowiązku tego nie wykonuje, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Przestępstwa te należą do rozdziału XXVIII Kodeksu karnego, tj. przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową.

Przedmiotem ochrony tego przestępstwa są prawa osób wykonujących pracę zarobkową. Jest to przestępstwo niewłaściwe z zaniechania i ma ono charakter formalny. Do jego dokonania nie jest potrzebny skutek w postaci doznania przez pracownika pokrzywdzenia przez naruszenie jego praw ani faktyczny brak umożliwienia pracownikowi podjęcia pracy, nie jest nim także szkoda materialna. Przestępstwo z § 1a jest umyślne. W zależności od postaci czynności sprawczej można je popełnić tylko w zamiarze bezpośrednim („złośliwie”) oraz w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym (w ograniczonym zakresie w odniesieniu do znamienia „uporczywie”).

Warto także wskazać, że oprócz odpowiedzialności karnej, pracodawca może ponosić konsekwencje finansowe w postaci kar pieniężnych nałożonych przez organy nadzoru pracy. Jest to związane z tym, że pracodawca powinien świadomie stosować się do przepisów prawa pracy, dbając o warunki pracy i prawa pracowników. Wdrożenie polityki organizacyjnej przeciwdziałającej naruszeniom praw pracowniczych oraz edukacja kadry kierowniczej i pracowników na temat praw pracowniczych i norm etycznych w miejscu pracy, powinny przyczynić się do zapobiegania popełniania tego typu przestępstw.

Reasumując, odpowiedzialność karna za naruszanie praw pracownika, zgodnie z art. 218 Kodeksu Karnego, to istotny aspekt prawa pracy mający na celu ochronę pracowników przed rażącymi naruszeniami praw. Zapobieganie takiemu naruszeniu wymaga przestrzegania przepisów prawa pracy, promowania etyki pracy oraz stworzenia środowiska pracy wolnego od nadużyć czy dyskryminacji.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i naruszenia praw pracowniczych

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Kwestie związane z nazwiskiem dziecka to obszar, który podlega regulacjom prawnym i może różnić się w zależności od kraju oraz kultury. W większości państw istnieją przepisy określające zasady nadawania i zmiany nazwiska dziecka. W Polsce odpowiednie regulacje w tym przedmiocie zostały zawarte na gruncie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy.  

Nazwisko dziecka

Kwestie związane z nazwiskiem dziecka ewoluują w zależności od społecznych, kulturowych i prawnych zmian, które zachodzą w różnych krajach. Istnieją różnice w podejściach do nadawania nazwisk, ale w większości przypadków te decyzje podlegają regulacjom prawnym i określonym procedurom. W Polsce zasadą w tym przypadku jest, iż dziecko, co do którego istnieje domniemanie, że pochodzi od męża matki, nosi nazwisko będące nazwiskiem obojga małżonków. Jeżeli małżonkowie mają różne nazwiska, to wtedy dziecko nosi nazwisko wskazane w ich zgodnych oświadczeniach. Małżonkowie mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka.

Zasadniczo zatem dziecko zwykle dziedziczy nazwisko po swoich rodzicach. Standardowo dziecko otrzymuje nazwisko ojca lub matki (jeśli są one różne). Rodzice mogą także zdecydować się na nadanie dziecku nazwiska łączącego elementy nazwisk obojga rodziców. To rozwiązanie stosuje się, gdy oboje rodzice chcą, by dziecko nosiło obydwa ich nazwiska (wówczas są to dwa nazwiska, przedzielone myślnikiem, np. Kowalski-Nowak).

Ważne w tym przedmiocie są odpowiednie oświadczenia składane przez rodziców. Oświadczenia w sprawie nazwiska dziecka są składane jednocześnie z oświadczeniami o nazwiskach, które będą nosić małżonkowie (czyli najczęściej zaraz po ślubie). Jeżeli małżonkowie nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, to wówczas nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Dzieci pochodzące od tych samych rodziców noszą takie samo nazwisko, z zastrzeżeniem przepisów, które do zmiany nazwiska dziecka wymagają jego zgody.

Przy sporządzeniu aktu urodzenia pierwszego wspólnego dziecka małżonkowie mogą także złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodne oświadczenia o zmianie wskazanego przez nich nazwiska dziecka, jeżeli nazwisko dziecka nie zostało przez nich wskazane. Należy przy tym jednak pamiętać, że wskazane regualcje się odpowiednio do nazwiska dziecka, którego rodzice zawarli małżeństwo po urodzeniu się dziecka. Do zmiany nazwiska dziecka, którego rodzice zawarli małżeństwo po ukończeniu przez dziecko trzynastu lat, jest potrzebna natomiast jego zgoda.

Jakie nazwisko może nosić dziecko uznane?

Nieco inne regulacje przewidziane są natomiast w razie tzw. uznania dziecka. Jeżeli bowiem ojcostwo zostało ustalone przez uznanie, to wtedy dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców, składanych jednocześnie z oświadczeniami koniecznymi do uznania ojcostwa. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Jeżeli zaś rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, wówczas nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Do zmiany nazwiska dziecka, które w chwili uznania już ukończyło trzynaście lat, jest także potrzebna jego zgoda.

Nadto, w razie sądowego ustalenia ojcostwa sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo, stosując odpowiednio przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jeżeli natomiast dziecko ukończyło trzynaście lat, do zmiany nazwiska jest potrzebna jego zgoda. Kodeks przewiduje także, iż jeżeli ojcostwa nie ustalono, to wtedy dziecko po prostu nosi nazwisko matki. Dziecku nieznanych rodziców nazwisko nadaje zaś sąd opiekuńczy.

Co ciekawe, jeżeli matka małoletniego dziecka np. zawarła małżeństwo z mężczyzną, który nie jest ojcem tego dziecka, małżonkowie mogą złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed konsulem zgodne oświadczenia, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko. Do zmiany nazwiska dziecka, które ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda. Takie nadanie dziecku nazwiska, nie jest jednakże dopuszczalne, jeżeli nosi ono nazwisko ojca albo nazwisko utworzone na podstawie zgodnych oświadczeń rodziców dziecka przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa rodzinnego i nazwiska dziecka

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Kradzież tożsamości to proceder polegający na nielegalnym przejęciu czyichś danym osobistych, takich jak numer dowodu osobistego, numer konta bankowego, dane karty kredytowej czy informacje osobiste, w celu oszustw finansowych lub innych przestępstw. W jakich konkretnie przypadkach dochodzi jednak do kradzieży tożsamości i co za to grozi w polskim prawie karnym?

Alimenty zwykle kojarzą się z uzyskiwaniem środków pieniężnych na rzecz małoletnich dzieci stron, natomiast w niektórych przypadkach takie świadczenia można uzyskać także od byłego małżonka na swoją rzecz. Takie możliwości przewidują także przepisy polskiego Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jak jednak dochodzić takich alimentów?

Zanieczyszczanie środowiska jako przestępstwo odnosi się do działań, które powodują szkody lub narażają na niebezpieczeństwo środowisko naturalne. Wiele państw posiada przepisy karne mające na celu ochronę środowiska i karanie tych, którzy je zanieczyszczają. Takie przepisy obecne są także w Polsce w Kodeksie karnym. Jakie grożą jednak za to kary i w jakim przypadku takie działanie stanowi przestępstwo?

Postępowanie w sprawie separacji w Polsce jest regulowane przez przepisy prawa rodzinnego. Separacja jest instytucją prawna, która umożliwia małżonkom swego rodzaju rozdzielenie się, przy czym nie dochodzi jeszcze do rozwodu. Dla kogo jest jednak instytucja separacji? W jaki sposób można ją ustanowić?

W przypadku naruszenia niektórych norm może dojść do niepożądanych zdarzeń takich jak wybuch pożaru albo zawalenie się budynku. Czy takie działania oprócz odpowiedzialności cywilnoprawnej mogą stanowić także przestępstwa na gruncie polskiego Kodeksu karnego? Odpowiadamy na te pytania w dzisiejszym opracowaniu.

Unieważnienie małżeństwa to postępowanie, w wyniku którego małżeństwo uważane jest za nieważne. W odróżnieniu od rozwodu, który rozwiązuje ważne małżeństwo, unieważnienie małżeństwa oznacza, że małżeństwo nigdy nie istniało prawnie. Kiedy dochodzi jednak do unieważnienia danego małżeństwa?

Przestępstwo uszkodzenia ciała jest jednym z rodzajów przestępstw przeciwko osobie, które naruszają integralność fizyczną lub zdrowie innej osoby. Często prowadzi ono do lekkiego lub średniego uszczerbku na zdrowiu. Spełnienie jakich przesłanek jest jednak konieczne do popełnienia tego przestępstwa i co za to grozi?

Pozbawienie małżonka władzy rodzicielskiej nad dzieckiem to poważna kwestia prawna, która wymaga spełnienia określonych warunków i postępowania zgodnie z obowiązującym prawem. Odpowiednie przesłanki w tym zakresie wskazuje Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Kiedy zatem mogę pozbawić małżonka władzy rodzicielskiej nad dzieckiem i jak to zrobić?

Groźba w polskim prawie karnym może być karalna w określonych sytuacjach. Wszystko zależy od kontekstu i okoliczności, w jakich groźba jest skierowana. Aby dana groźba była jednak karalna, musi ona spełniać odpowiednie przesłanki wskazane w Kodeksie karnym. Kiedy zatem groźba jest karalna i możemy ponieść za nią odpowiedzialność?

Świadczenie "Rodzina 500+" to program wsparcia rodzin w Polsce, który został wprowadzony w życie kilka lat temu. Ma na celu zwiększenie wsparcia finansowego dla rodzin z dziećmi i poprawę warunków życia dzieci. Czy możliwe jest jednak przeznaczenie świadczenia 500+ na inne aspekty aniżeli wydatki związane z dziećmi?

Cisza wyborcza w Polsce to okres przed wyborami, w trakcie którego obowiązują pewne ograniczenia dotyczące kampanii wyborczej i promocji politycznej. Celem ciszy wyborczej jest zapewnienie uczciwego przebiegu wyborów, eliminacja manipulacji oraz zapewnienie równych szans wszystkim kandydatom i partiom. W Polsce, jak i w wielu innych krajach, istnieją przepisy regulujące ten okres. Jakie kary grożą za złamanie ciszy wyborczej?

Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z rodziców w Polsce to proces skomplikowany i wymagający interwencji sądowej. Warto pamiętać, że celem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest zazwyczaj ochrona najlepszego interesu dziecka w przypadku nieodpowiedniego zachowania rodzica. W jaki sposób można jednak w Polsce ograniczyć władzę rodzicielską dziecka i w jakim postepowaniu to następuje?

Handel ludźmi to okrutne i nielegalne zjawisko, które dotyka miliony osób na całym świecie. Polega on na wykorzystywaniu ludzi, często w celach seksualnych lub pracy przymusowej, w zamian za zysk finansowy. Jest to problem globalny, który narusza prawa człowieka i zagraża godności jednostki. Co za to jednak grozi w polskim porządku prawnym?

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska