Wiele w ostatnim czasie mówiło się o wprowadzeniu tzw. fundacji rodzinnych. Związane było to z licznymi problemami na gruncie polskiego prawa dotyczącymi sytuacji, w których po śmierci właściciela przedsiębiorstwa pojawiały się kłopoty z kontynuowaniem jego dzieła. Związane było to zwłaszcza z kwestiami dotyczącymi dziedziczenia. W odpowiedzi na tego typu problemy, polski ustawodawca przygotował ustawę dotyczącą wprowadzenia nowego podmiotu, jakim są fundacje rodzinne.
Dla kogo są fundacje rodzinne i jakie dają korzyści?
Fundacje rodzinne są nowym podmiotem, który ma umożliwić dalsze działanie danego przedsiębiorstwa po śmierci jego założyciela albo po przejściu przez niego na emeryturę. W dniu 7 lutego 2023 roku Prezydent RP, Andrzej Duda, podpisał ustawę o fundacjach rodzinnych, którego projekt przygotowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Podstawowym założeniem ustawy jest poprawa otoczenia prawnego sukcesji firm. Po śmierci przedsiębiorcy jego firma będzie mogła pozostać w rękach członków jego rodziny, co jest istotne zwłaszcza przy rodzinnych przedsiębiorstwach. Pozwoli to na dalszy rozwój tego podmiotu i realizację nowych inwestycji.
Duże znaczenie w kwestiach związanej z przejęciem firmy będą miały odpowiednie decyzje fundatora, czyli osoby, która przekazuje swoje przedsiębiorstwo po śmierci albo po przejściu na emeryturę na rzecz wskazanych osób. Będzie mógł on ustalić reguły zarządzania firmą oraz swoim majątkiem w perspektywie nawet kilku pokoleń. Fundacja rodzinna będzie również realizować świadczenia dla beneficjentów, bez zagrożeń dla integralności majątku rodzinnego i płynności finansowej spółek, w których udziały posiada fundacja rodzinna.
Podstawową czynnością kluczową dla założenia takiej fundacji będzie złożenie przez fundatora oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej przed notariuszem w akcie założycielskim albo złożenie takiego oświadczenia w testamencie. Kolejnym istotny krokiem jest sporządzenie statutu zawierającego reguły działania fundacji rodzinnej. W tym miejscu fundator może określić szczegóły działania tego podmiotu. Trzeci krok stanowi przekazanie majątku na fundusz założycielski. Może być on bowiem konieczny dla dalszego funkcjonowania firmy. Ostatnim z kroków będzie już natomiast ustanowienie organów fundacji rodzinnej (głownie zarząd i ew. rada nadzorcza) oraz wpisanie fundacji rodzinnej do prowadzonego przez sąd rejestru fundacji rodzinnych.
Po spełnieniu tych wszystkich kroków mamy pewność, że wszystkie formalności zostały dopełnione. Podstawowymi zaletami takiego podmiotu są zatem zabezpieczenie finansowe rodziny, oddzielenie majątku przedsiębiorstwa i majątku rodziny, ochrona majątku przed przejęciem firmy przez inne osoby, a także możliwość planowania działania przedsiębiorstwa na wiele pokoleń naprzód.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Postanowienia dotyczące fundacji rodzinnej w Polsce wzorowane są na funkcjonujących już z sukcesem takich podmiotach w państwach jak Austria czy też Niemcy. Podobne regulacje dostępne będą obecnie także w Polsce w ramach fundacji rodzinnych, określanych także niekiedy jako ,,skarbiec rodzinny”, który pozwala na połączenie biznesu z rodziną. Kluczowa jest tutaj osoba fundatora – a fundatorem będzie mogła zostać osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, a więc m.in. prawo swobodnego dysponowania swoim majątkiem.
Ustawa została już podpisana przez Prezydenta. Ostatni artykuł ustawy wskazuje, że wchodzi ona w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej fundacji rodzinnej
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
