Stalking, znany również jako nękanie lub prześladowanie, jest poważnym przestępstwem, które narusza prywatność i bezpieczeństwo ofiary. W Polsce kwestie związane z tym przestępstwem zostały uregulowane w Kodeksie Karnym. Jakie działania wypełniają jednak znamiona przestępstwa stalkingu? Jakie kary grożą za jego popełnienie? Odpowiadamy w dzisiejszym artykule na blogu.

Stalking – czym jest?

Stalking to działanie, polegające na świadomym i uporczywym nękanie, prześladowaniu lub obserwowaniu drugiej osoby, które narusza jej prywatność, godzi w jej poczucie bezpieczeństwa i wywołuje u niej uczucie strachu. Stalking może przybierać różne formy, takie jak zastraszanie, inwigilacja, wysyłanie niechcianych wiadomości, wywieranie presji emocjonalnej, atakowanie przez Internet i inne.

Aby doszło do przestępstwa stalkingu, muszą być spełnione odpowiednie przesłanki. Są to:

1. Uporczywość - stalking to powtarzające się działania, które trwają przez określony czas. Jednorazowe incydenty nie są uznawane za stalking, ale jeśli nękanie jest kontynuowane, to spełniony jest ten element.
2. Nękanie - działania stalkera muszą być naruszające prywatność, godzące w poczucie bezpieczeństwa i wywołujące u ofiary strach. Może to obejmować obserwowanie, śledzenie, kontaktowanie się, wysyłanie niechcianych wiadomości, groźby, zastraszanie, szantażowanie oraz inne. Może to dotyczyć danej osoby lub jej osoby najbliższej. Dla odpowiedzialności karnej stalking nie ma znaczenia cel działania sprawcy, który sam w sobie nie musi być społecznie naganny.
3. Poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotne naruszenie prywatności danej osoby - stalker musi wzbudzić w ofierze poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia albo też istotnie naruszyć jej prywatność.

Przez nękanie należy rozumieć wielokrotne prześladowanie wyrażające się w podejmowaniu różnych naprzykrzających się czynności, których celem jest udręczenie, utrapienie, dokuczenie lub niepokojenie pokrzywdzonego lub osoby najbliższej. Aby wyczerpać znamiona tego czynu sprawca może podejmować działania legalne, czyli wysyłać listy, wiadomości tekstowe, czy nachodzić w miejscach pracy. Zachowania mogą przybrać również postać zachowań nielegalnych, jak rozpowszechnianie nieprawdziwych lub przykrych informacji godzących w cześć lub dobre imię.  Jak wskazuje się w orzecznictwie, zachowania w postaci uporczywego telefonowania, wysyłania wiadomości SMS, używania słów powszechnie uznanych za obraźliwe, śledzenia pokrzywdzonej, obserwowania miejsca jej zamieszkania, a także grożenia popełnieniem przestępstwa na szkodę pokrzywdzonej oraz ich wspólnej córki bezsprzecznie wyczerpują wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa uporczywego nękania (stalkingu).

Jakie kary grożą za stalking?

Jeśli chodzi o odpowiedzialność karną za stalking, to zgodnie z art. 190a § 1 Kodeksu karnego, kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Dodatkowo, tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. Kara za popełnienie tego przestępstwa może być zatem wysoka oraz dotkliwa dla sprawcy.

Ponadto, jeżeli następstwem stalkingu jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, to wówczas dochodzi do zaostrzenia odpowiedzialności karnej i sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Warto przy tym jednak pamiętać, że samo ściganie przestępstwa stalkingu następuje na wniosek pokrzywdzonego.

W Polsce istnieje wiele mechanizmów i środków ochrony ofiar stalkingu. Osoba, która jest nękana, może zgłosić sprawę na Policję albo do Prokuratury. Sąd może również zastosować tymczasowe środki ochrony, takie jak zakaz zbliżania się sprawcy do ofiary, zakaz kontaktowania się lub zakaz opuszczania określonego miejsca.

Podsumowując zatem, stalking jest poważnym przestępstwem, które narusza prywatność, godność i bezpieczeństwo ofiary. W Polsce istnieją środki prawne, aby chronić ofiary stalkingu i ukarać sprawców. W przypadku doświadczania takiego zachowania, ważne jest jak najszybsze zgłoszenie sprawy odpowiednim organom ścigania w celu podjęcia odpowiednich działań prawnych.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i stalkingu

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.