Przestępstwo łapownictwa jest jednym z typów przestępstw korupcyjnych, które polegają na przyjmowaniu lub oferowaniu łapówek w celu wpływania na działania lub decyzje funkcjonariuszy publicznych lub innych osób pełniących funkcje publiczne. Przestępstwo to narusza zaufanie do uczciwości i sprawiedliwości w społeczeństwie oraz zagraża prawidłowemu funkcjonowaniu instytucji publicznych. Jaka grozi jednak za to kara i na czym dokładnie może polegać te przestępstwo?
Czym jest łapownictwo?
W Polsce przestępstwo łapownictwa reguluje przede wszystkim ustawa Kodeks karny. Przestępstwo łapownictwa polega na oferowaniu, przyjmowaniu, albo żądaniu korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za wykonywanie lub zaniechanie określonego działania w sferze publicznej lub prywatnej, w sposób sprzeczny z prawem lub obowiązującymi normami etycznymi. Przestępstwo łapownictwa może przybierać różne formy, takie jak:
- Aktywne łapownictwo - oferowanie korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za pewne działania lub zaniechania. Na przykład dana osoba może zaoferować łapówkę funkcjonariuszowi publicznemu w zamian za wydanie fałszywego zaświadczenia.
- Bierność łapownicza – to żądanie korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za zaniechanie pewnych działań. Przykładem jest żądanie pieniędzy w zamian za niezakładanie sprawy karnej.
Zarzut sprzedajności (łapownictwa biernego) może być postawiony wyłącznie osobie przyjmującej korzyść majątkową lub osobistą, zaś za przekupstwo (czyli łapownictwo czynne) odpowie wyłącznie osoba, która taką korzyść wręcza lub obiecuje.
Jaka kara za łapówkę?
Zasadą jest, że kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Natomiast osoba, która w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Takiej karze podlega także ten, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, uzależnia wykonanie czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy lub takiej korzyści żąda (art. 228 KK).
Poza tym, również osoba, która udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. § W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli zaś sprawca czynu działa, aby skłonić osobę pełniącą funkcję publiczną do naruszenia przepisów prawa lub udziela albo obiecuje udzielić takiej osobie korzyści majątkowej lub osobistej za naruszenie przepisów prawa, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Co więcej, zgodnie z art. 296 § 1 Kodeksu karnego, osoba, która pełniąc funkcję kierowniczą w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność gospodarczą lub pozostając z nią w stosunku pracy, umowy zlecenia lub umowy o dzieło, żąda lub przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, w zamian za nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku mogące wyrządzić tej jednostce szkodę majątkową albo stanowiące czyn nieuczciwej konkurencji lub niedopuszczalną czynność preferencyjną na rzecz nabywcy lub odbiorcy towaru, usługi lub świadczenia - podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jest to tzw. łapownictwo na stanowisku kierowniczym.
Ponadto, tej samej karze podlega osoba, która w takich warunkach udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej. W wypadku zaś mniejszej wagi, sprawca omawianego czynu podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli natomiast sprawca tego czynu wyrządza znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Warto także pamiętać, że nie podlega karze sprawca tego przestępstwa, jeżeli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, zanim organ ten o nim się dowiedział.
Reasumując, przestępstwo łapownictwa jest poważnym naruszeniem prawa i etyki, które prowadzi do korupcji i nierówności w społeczeństwie. Polskie prawo reguluje tę kwestię precyzyjnie, a kary za popełnienie takiego przestępstwa są surowe. Warto wobec tego dążyć do uczciwości i przestrzegania prawa, aby wspierać sprawiedliwość i zaufanie w społeczeństwie.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i łapownictwa
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.