Eutanazja to kontrowersyjny temat dotyczący celowego położenia kresu ludzkiemu życiu w celu zakończenia cierpienia osoby chorych terminalnie lub nieuleczalnie. Jest to temat, który wywołuje silne emocje i prowadzi do rozmaitych dyskusji na temat etyki, moralności i prawa. Jak kwestia ta została jednak uregulowana w polskim prawie? Czy za pomoc w pozbawieniu życia grozi jakaś odpowiedzialność karna?
Na czym polega eutanazja?
Eutanazja to akt kończący życie osoby chorej lub cierpiącej nieuleczalnie w celu zakończenia jej cierpienia. Termin ten wywodzi się z języka greckiego i oznacza dosłownie "dobrą śmierć". Eutanazja może przybierać różne formy, w tym aktywną (działanie w celu zakończenia życia pacjenta) i bierną (zaprzestanie leczenia, co prowadzi do naturalnej śmierci). W przestrzeni publicznej istnieje szereg głosów zarówno za legalizacją, jak i penalizacją eutanazji. Zwolennicy eutanazji argumentują, że pacjenci powinni mieć prawo do decydowania o swoim życiu i śmierci. W ich ocenie legalna eutanazja pozwala pacjentom uniknąć przedłużania cierpień w wyniku nieuleczalnych chorób. Eutanazja może także pomóc w ograniczeniu kosztów opieki nad nieuleczalnie chorymi pacjentami.
Przeciwnicy eutanazji uważają natomiast, że życie ludzkie jest niezmiennie wartością, która nie powinna być zakwestionowana. Osoby te obawiają się, że legalizacja eutanazji może prowadzić do nadużyć, takich jak przymusowe działania lub dokonanie eutanazji mimo braku jednoznacznej zgody pacjenta. W ich ocenie istnieją inne metody opieki paliatywnej i wsparcia psychologicznego, które mogą pomóc pacjentom w znoszeniu cierpienia bez konieczności eutanazji.
Eutanazja pozostaje jednym z najbardziej kontrowersyjnych tematów w dziedzinie medycyny, prawa i etyki. Decyzje dotyczące legalizacji eutanazji są często podejmowane na poziomie państwowym i różnią się w zależności od kultury, przekonań religijnych i społeczeństwa. W każdym przypadku, debata nad eutanazją wymaga uwzględnienia zarówno aspektów humanitarnych, jak i etycznych, aby znaleźć równowagę między prawem pacjenta do samostanowienia a ochroną życia.
Co grozi za eutanazję – pomoc w pozbawieniu życia?
W polskim porządku prawnym eutanazja jest nielegalna i stanowi przestępstwo. Pomoc w pozbawieniu życia (eutanazja) jest karana zgodnie z przepisami prawa karnego. Eutanazja, a konkretnie zabójstwo eutanatyczne, zostało wskazane w art. 150 Kodeksu karnego. Zgodnie z § 1 tego przepisu, kto zabija człowieka na jego żądanie i pod wpływem współczucia dla niego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Warto przy tym jednak pamiętać, że w wyjątkowych wypadkach sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. Wszystko zależy zatem od konkretnego przypadku.
Jak wskazuje się w doktrynie, istnienie "wyjątkowego wypadku" może spowodować, że sprawca zostanie potraktowany łagodniej w systemie prawnym. Jednak nie jest to tylko kwestia niezwykłych lub nietypowych okoliczności. Może to być uzasadnione zarówno ekstremalnym cierpieniem, jak i silnym współczuciem, wynikającym na przykład z głębokich emocjonalnych więzi między sprawcą a osobą żądającą zakończenia życia.
W Polsce nie ma ustawowych wyjątków lub ram prawnych pozwalających na legalną eutanazję w określonych warunkach, takich jak istnieją w niektórych innych krajach. To oznacza, że bez względu na okoliczności, aktywna eutanazja jest nielegalna. W Polsce eutanazja jest zatem przestępstwem traktowanym niemal na równi z zabójstwem, jest jednak traktowana od niego łagodniej. Debaty nad legalizacją eutanazji są wciąż prowadzone w Polsce, ale obecnie jest to nielegalna i karana przez prawo praktyka.
Przedmiotem ochrony tego przepisu jest życie. Przestępstwo to może zostać popełnione zarówno przez działanie, jak i przez zaniechanie. Do znamion tego przestępstwa należy żądanie śmierci. Jest to przestępstwo powszechne. Ustawodawca nie wymaga, by jego sprawcami byli np. lekarz, pielęgniarka czy inna osoba należąca do personelu medycznego. Strona podmiotowa tego przestępstwa polega na umyślności. Może ono zostać popełnione tylko w zamiarze bezpośrednim. Do znamion strony podmiotowej należy odpowiednie ukształtowanie motywacji sprawcy – ma on popełnić czyn pod wpływem współczucia, którego przedmiotem jest pokrzywdzony.
Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i eutanazji
Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska
Telefon: +48 607-576-294
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
