Sfałszowanie dokumentu to przestępstwo przewidziane w polskim prawie karnym, a jego kwalifikacja i sankcje są określone w Kodeksie Karnym. Samo sfałszowanie dokumentu jest kwalifikowane jako przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów. Jaka grozi za to odpowiedzialność karna?

Sfałszowanie dokumentu

Kodeks karny przy fałszerstwie dokumentów (art. 270 KK) wskazuje, iż karze z tytułu popełnienia tego przestępstwa podlega osoba, która w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa. Podrabianiem jest nadanie jakiemuś przedmiotowi (np. pismu) pozorów dokumentu w celu wywołania wrażenia, że zawarta w nim treść pochodzi od wymienionego w nim wystawcy, podczas gdy w rzeczywistości tak nie jest. Przerobienie polega na zmianie treści istniejącego, autentycznego dokumentu - może polegać m.in. na dokonaniu skreśleń, dopisków, wymazań. „Użycie za autentyczny” to zaś przedstawienie lub przedłożenie podrobionego czy przerobionego dokumentu osobie prywatnej albo instytucji, czyli wykorzystywanie funkcji, jakie może pełnić taki podrobiony czy przerobiony dokument.

Definicja dokumentu została zaś wskazana w art. 115 § 14 KK, według którego dokumentem jest każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest związane określone prawo, albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne.

            Jako przykłady sfałszowania dokumentu można wskazać natomiast:

• podrobienie podpisu – tj. podrobienie czyjeś sygnatury lub podpisu pod dokumentem,
• zmiana treści dokumentu – czyli zmiana danych w dokumencie w taki sposób, aby wprowadzić kogoś w błąd co do jego treści,
• stworzenie fałszywego dokumentu – tzn. utworzenie całkowicie fałszywego dokumentu, który ma wyglądać na autentyczny.

Odpowiedzialność karna

Jeśli chodzi zaś o odpowiedzialność karną, to osoba, która w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jest to zatem stosunkowo surowa kara. Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa. Kodeks przewiduje w tym przypadku tzw. wypadek mniejszej wagi – bowiem w wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Co ciekawe, karalne jest także samo przygotowanie do popełnienia wskazanego przestępstwa. Kto bowiem czyni przygotowania do tego przestępstwa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Szczególny rodzaj odpowiedzialności ustawodawca przewidział natomiast za fałszerstwo materialne dokumentów, jakimi są faktury (art. 270a KK). Zgodnie z tą regulacją, osoba, która w celu użycia za autentyczną, podrabia lub przerabia fakturę w zakresie okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury jako autentycznej używa, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Tutaj ta odpowiedzialność karna jest zatem jeszcze wyższa (zaostrzona). Co więcej, jeżeli sprawca dopuszcza się takiego wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, albo z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu – to wtedy podlega on karze pozbawienia wolności od lat 3 aż do 20 lat!

Z uwagi na to, sfałszowanie dokumentu jest przestępstwem o znaczącym znaczeniu ze względu na destabilizację zaufania do dokumentów oficjalnych i wiarygodności dokumentacji. Przepisy prawne przewidują surowe kary dla osób dopuszczających się tego rodzaju czynów, ponieważ ma to poważne konsekwencje dla funkcjonowania społeczeństwa i prawa. Warto wobec tego zawsze działać zgodnie z prawem, respektując integralność dokumentów i dokumentacji oficjalnej. W innym wypadku możemy narazić się bowiem na odpowiedzialność karną z tego tytułu.

Kontakt w zakresie porady prawnej dotyczącej prawa karnego i sfałszowania dokumentu

Kancelaria Adwokacka B-Legal Toruń, adwokat rozwodowy Katarzyna Bórawska

Telefon: +48 607-576-294

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.